İlköğretim birinci kademe Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin ilettiği değerler açısından incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, bugün okutulan ilköğretim birinci kademe Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin ilettiği değerleri tespit etmek ve karşılaştırmalı olarakincelemektir. 1-2-3-4 ve 5. sınıflar için 5 farklı yayınevinin yazmış olduğu öğrenciders kitapları, öğretmen kılavuz kitapları ve öğrenci çalışma kitaplarından oluşantoplam 15 kitap incelenerek karşılaştırılmıştır.Çalışma, giriş ve iki bölümden oluşmuştur. Giriş bölümünde; Türkçeöğretiminin amaçları ve önemi, birinci bölümde; dil, kültür ve eğitim ilişkisiincelenmiş, ders kitaplarının önemi üzerinde durulmuş, Türkçe ders kitaplarında vemetinlerde bulunması gereken nitelikler belirtilmiş, ders kitaplarında metin seçimininönemi ve değer iletiminde metin seçiminin önemi hakkında bilgi verilmiştir. İkincibölüm incelemeye ayrılmış, incelenen kitaplardaki metinlerin ilettiği değerler tespitedilip, karşılaştırmalı olarak incelenmiştir.Her gün değişen ve gelişen dünyada öz benliğini kaybetmeden, milli kimliğinikoruyarak, değişime ve gelişmelere ayak uydurma çabası içerisinde, çağdaş düşünengenç bir nesil yetiştirmenin zorlukları eğitimciler tarafından bilinmektedir. Bir yanda,dünyada her an bulunan yeni teknolojik icatlar ve bu icatların toplum tarafındankullanılmasıyla toplumun yapısındaki sosyolojik ve kültürel değişiklikler, diğer yanda VII ise devletin sağlamlığı açısından gerekli olan milli birlik ve beraberlik duygusunugenç nesillere aşılama sorumluluğu.Eğitimcilerin omuzlarına yüklenen, uykuları kaçırırcasına bu büyüksorumluluğu hafifletmenin en iyi yolu ise amaca uygun olarak seçilmiş metinleriiçeren ders kitapları hazırlamaktır.Bu araştırmanın kapsamı, Türkiye'de ilköğretim birinci devrede okutulanTürkçe ders kitaplarındaki metinlerin ilettiği değerleri tespit etmek, bunlarıkarşılaştırmalı olarak incelemektir. Araştırma, tarama modelindedir.Araştırmanın evrenini Türkiye'de ilköğretimde okutulan Türkçe ders kitapları,örneklem grubunu da ilköğretim birinci kademede (1-2-3-4-5. sınıflar) okutulanTürkçe ders kitapları oluşturmaktadır. Türkiye'deki ilköğretim okullarında okutulanders kitapları, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından dağıtılmaktadır. Türkiye 7 ayrıbölgeye ayrılmış ve her bölgede farklı yayınevlerine ait kitaplar dağıtılmıştır. Bunlarınhepsine ulaşmak, ulaşılsa bile incelemede kullanmak, süre ve çalışmanın kapsamıbakımından mümkün görünmediğinden örneklem yoluna gidilmiş ve Giresun'da 2009-2010 eğitim-öğretim yılında okutulan beş sınıfa ait toplam 15 kitap seçilerekincelenmiştir.Bu araştırmada öncelikle araştırmaya konu olan Türkiye'de ilköğretim birincikademede okutulan Türkçe ders kitapları tespit edilmiştir. Talim ve Terbiye Kurulu'nca onaylanmış olan ve 18.07.2005 tarihli kararı ile ilköğretim kurumlarında 5 yılsüreyle ders kitabı olarak okutulması kabul edilen bu kitaplardan örneklem grubuolarak Giresun'da okutulan ve aşağıda künyeleri verilen toplam 15 tanesi incelemeiçin seçilmiştir.Bu çalışma Türkiye'de ilköğretim birinci kademede okutulan Türkçe derskitaplarının ilettiği değerleri incelemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaca görearaştırmanın problem sorusu ?İlköğretim 1-5.sınıflararası Türkçe ders kitaplarındakimetinlerin ilettiği değerler hangileridir ve bu değerlerin kitaplara dağılımı nasıldır?olmaktadır. İncelemenin sonucuna göre bu konuya, ders kitaplarını hazırlayanlartarafından gereken önemin ve duyarlılığın gösterilmediği tespit edilmiştir.Metinler seçilirken sadece zorunlu ve seçmeli temalara uygun metinlerinseçildiği, metinlerin ilettiği değerlerin hiç önemsenmediği görülmüştür. Bağımsızlık,dürüstlük, misafirperverlik gibi Türk milletinin karakteristik özelliklerinden olandeğerlere metinlerde çok az sayıda yer verildiği, değerlerin sınıflara dağılımındaVIIIbüyük farklılıklar olduğu belirlenmiştir. Değerlerin kitaplara dağılımı incelendiğindekitaplar arasında büyük bir dengesizlik olduğu görülmektedir.

The aim of this study is to determine the values delivered by the texts in Turkishcourse books used at the first stage of the primary schools and analyze them comparatively.Totally 15 course books including workbooks and teachers? books that were written for the1st, 2nd, 3rd, 4th and 5th grades have been analyzed and compared.The study consists of an introduction and two other parts. In the introduction part; thegoals, importance and structure of teaching Turkish has been delivered; in the first part; therelationship between the language, culture and education has been studied, the importance ofthe text books has been emphasised, the necessary qualities that were supposed to take placein the texts and in Turkish course books have been explained, The importance of selectingtexts for course books and the importance of selecting texts in delivering the values have beenconveyed. In the second part; the values delivered in the text books have been determined andanalyzed comparatively.In a world changing and developing every day, the difficulties of raising a younggeneration who thinks in a contemporary way by preserving their national identity withoutlosing their own identity in the effort of adapting to changes and developments is known bythe educators. On the one hand, the new technological inventions in the world at any time andthe sociological and cultural changes in the structure of society by using these inventions, onXthe other hand the responsibility for indoctrination of sense of national unity and solidaritywhich is required for the stability of the state.The best way to alleviate this great responsibility which lays a burden on educatorsand makes them lose their sleep is to prepare schoolbooks which include texts, selected to fitfor purpose.The content of this research is to determine the delivered values of the Turkish coursebooks that have been studied in the first grade of primary schools in Turkey and to examinethem comparatively. The research has been conducted through scanning method.The Turkish course books that have been studied at primary schools in Turkey are inthe centre of the research and the Turkish course books that have been studied in the firstgrade of primary schools in Turkey (1-2-3-4-5. Graders)is the sample group. The coursebooks that have been studied in the primary schools in Turkey have been delivered by theMinistry of Education. Turkey has been divided into 7 different regions and different coursebooks belong to various publishers have been delivered in each of these regions. Totally 15books belong to 5 class, which have been studied in Giresun in 2009-2010 education year,have been examined and sample group has been used since it is not possible to reach all ofthese books, even it can be reached, it is again not possible to use them in the researchconsidering the duration and content of the studyIn this research, The Turkish course books in the first grade of the primary schools inTurkey, which are the initial focus of the study, have been determined. Totally 15 of thosebooks whose detailed information have been given below, which are studied at Giresun assample group of which have been approved as the course book for 5 years in primary schoolsby the Board of Education and Discipline with the judgement dated 18.07.2005, have beenchosen for the research.This study has been conducted to examine the delivered messages of the Turkishcourse books, which have been studied at first grade of primary schools in Turkey. Accordingto this aim, the problem question of the research is: ?What are the delivered messages of theTurkish course books that have been studied in the first grade of primary schools (from 1st to5th grades) and how should these be distributed to the books?? According to the results of theinvestigation, it has been determined that the required importance and sensitivity has not beenshown to this issue by the ones who prepared these course books.When choosing the texts, only the ones in accordance with mandatory and optionaltheme have been selected and it has been determined that the delivered messages of the textshave been ignored. The values such as independence, honesty and hospitality, which areamong the characteristics of Turkish people, have been included in just a few texts and it hasbeen determined that there are many differences in the distribution of values according to theclasses. When the distributions of the values to the books have been examined, it has beendetermined that there is a great imbalance between the books.