1960 ve sonrası batı sanatının estetik algısı

Abstract

Sanat, insanlık tarihinin başlangıcından bu yana her zaman var olurken varlık sebebi hiçbir zaman aynı kalmamıştır. Öyle ki yaşamın içinde bir etkinlik olan sanat, devamlı bir gelişim ve değişim içinde olan dünyaya paralel olarak sürekli bir devinim göstermiş ve gelişmeye devam etmiştir.Estetik konusu ise resim sanatında başat bir kavram olarak karşımıza gelmektedir. Birçok düşünürün, sanatçının üzerine tanımlamalar ve teoriler geliştirdiği estetik konusu, yaşanılan çağın tarihsel gelişmelerinden, kültürel, ekonomik, politik, sosyolojik, dini, ahlaki, teknolojik, psikolojik, felsefi birçok unsurdan etkilenerek tıpkı sanat gibi sürekli bir değişim geçirmiş ve ilerleme göstermiştir. Bundan dolayıdır ki resim sanatında da her dönemin kendine özgü bir estetik algısı geliştirdiği gözlenmiştir.Bu tez çalışmasında 20. Yüzyıl Batı Sanatında estetik olgusunun bütünüyle terkedilmesiyle, anti estetik haz ve anti görsel deneyimleriyle ön plana çıkan Kavramsal Sanattaki estetik algının izleri sürülmeye çalışılmıştır. İlk bölümde, estetik kavramı ve bazı felsefi düşünürlerin estetik anlayışı konuları incelenmiştir. İkinci bölümde, 14. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar sanat akımlarının estetik algısı doğrultusunda gelişme gösteren yapıtlardan örnekler, toplumsal ve düşünsel olarak ele alınmış ve değişen estetik algısı ekseninde Batı sanatının geldiği süreçler, içindeki oluşumlar, eğilimler, sanatçıların üretimleriyle incelenerek ortaya konulmaya çalışılmıştır. Avangard sanat anlayışlarıyla birlikte estetik normların yaşadığı kırılmalar sonucu birincil kaygı olmaktan çıkan estetik normlar Kübizm, Fütürizm, Alman Dışavurumculuğu gibi akımların üretimleriyle ele alınmıştır. Ardından günlük hayattan sıradan nesnelerin sanat statüsüne yükselmesiyle ilgili olarak Dada ve Duchamp, Duchamp sonrası Estetik algısı (Sürrealizm, Neo-Dada, 2. Dünya Savaşı ve Avrupa'da Yeni Figüratif Sanat, Soyut Dışavurumculuk gibi akımlar) incelenerek çeşitli sanatçıların eserlerine yer verilmiştir. Tezin son bölümünü oluşturan üçüncü bölümde ise anti-estetik duruşun günümüz sanatında etkisi süren önemli yansımalarından biri olan Kavramsal Sanat ve içerisindeki oluşumların estetik anlayışları, konu dâhilinde üretim yapmış olan sanatçılardan örneklere yer verilerek incelenmiş olup 1960 ve sonrası Batı Sanatının estetik algısı ortaya konulmaya çalışılarak anti-estetik algıya nasıl gelindiği sorularına cevap aranmaya çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Estetik, Estetiğin Felsefi Düşünürleri, Çağdaş Sanat, Kavramsal Sanat

Art has always existed since the beginning of human history, while the reason for its existence has never remained the same. That art, which is an activity in life, has exhibited a continuous motion and has continued to develop in parallel with the constant development and change of the world.The subject of aesthetics is a predominant concept in the art of painting. The concept of aesthetics, on which many thinkers and artists develop definitions and theories, has undergone a continuous change and progress just like art, by being influenced by the historical developments of the period and many factors such as cultural, economic, political, sociological, religious, moral, technological, psychological and philosophical. That is the reason why every period has been observed to develop a unique aesthetic perception in the art of painting.In this thesis, while trying to trace the aesthetic perception in Conceptual Art which comes to the forefront with the anti-aesthetic pleasure and anti-visual experiences upon the complete abandonment of the aesthetic phenomenon in art in the 20th Century Western Art, in the first chapter, the concept of aesthetics and the philosophical thinkers of aesthetics are examined. In the second chapter, through following the chronology from the 14th to the 20th century, the examples of the works that developed in line with the aesthetic perception of the art movements were discussed socially and intellectually and the processes, formations and tendencies of Western art in the axis of changing aesthetics perception were tried to be revealed by using the production of the artists. The aesthetic norms, which were no longer the primary concern as a result of the cracks undergone in them with the avant-garde conceptions of art, were addressed with the production of such movements as Cubism, Futurism and German Expressionism. Then, concerning the rise of ordinary objects of daily life to the status of art, Aesthetic perception of Dada, Duchamp, and post-Duchamp (movements such as Surrealism, Neo-Dada, New Figurative Art in Europe of World War II and Abstract Expressionism) were examined through the works of various artists. In the third part of the thesis which constitutes the last part, the aesthetic perception of Conceptual Art, which is one of the important reflections of the anti-aesthetic stance in today's art, and of the formations within it, were examined by giving examples from the artists who have produced in the subject, while the questions regarding how the anti-aesthetic perception has been adopted were tried to be answered by trying to put forward the aesthetic perception of Western Art after 1960.Keywords: Aesthetics, Philosophical Thinkers of Aesthetics, Contemporary Art, Conceptual Art