Islahat`tan I. Meşrutiyet`e Erzurum: 1856-1877

Abstract

Osmanlı Devleti'nin en sıkıntılı dönemlerinden biri olan 1856-1877 yılları arasında Erzurum'un incelenmeye çalışıldığı bu tezde, Erzurum'un eski çağlarından başlayarak, Islahat Fermanı'nın temelini oluşturan reformlar çağına kadar olan kısımla giriş yapılmış ve Erzurum Şehri'nin adı ve tarihçesi ele alınmıştır.Çalışmanın birinci bölümünde Erzurum'un idari yapısı incelenmiş olup, yapılan değişiklikler ve düzenlemeler ile bunların Erzurum'a olan etkileri üzerinde durulmuştur. Daha sonra yönetim birimleri ve yöneticiler ile Erzurum Vilayeti'nin güvenliği konularına değinilmiştir.İkinci bölümde nüfus ve yerleşme konusu ile bu hususlara etki eden faktörler incelenmiştir.Üçüncü bölümde şehrin iktisadi yapısı, ulaşım ve haberleşme faaliyetlerinin yanı sıra, tarım ve hayvancılık, sanayi ve ticaretiyle doğal zenginlikleri anlatılmıştır.Dördüncü bölüm eğitim ve sosyal hayata ayrılmış ve burada Erzurum'daki eğitim öğretim faaliyetlerinin yanında, Anadolu'daki ilk Türkçe gazete olan Envâr-ı Şarkıye ile sosyal hayatı düzenleyen ve etkileyen unsurlara yer verilmiştir.Çalışmanın son bölümünde ise misyonerlik faaliyetleri, misyonerlerin amaçları, kullandıkları araçlar ve Erzurum'daki misyonerlik çalışmaları ve misyoner okulları hakkında bilgiler verilmiştir.

This thesis, in which Erzurum is studied between the years 1856-1877, one of the most troublesome times of Ottoman Empire, presents the period from the old times of Erzurum till reforms forming the basis for the Edict of Reform, and also the name and history of Erzurum.In the first chapter of the study, administrative structure of Erzurum is studied, and the changes and arrangements and also their effects on Erzurum are focused on. Administration units, administrators and security issues of Erzurum are presented.In the second chapter, population and settlement issues and the factors affecting them are presented.In the third chapter, in addition to economic structure, transportation and communication activities, agriculture and stockbreeding and natural beauties of the city are presented.The next chapter including the education and social life presents the education system in Erzurum, Envâr-ı Şarkıye, the first Turkish newspaper in Anatolia, and also the elements forming and affecting the social life.In the last part of the study, missionary activities, the goals of the missioners, the ways they use, and missionary activities and schools in Erzurum are presented.