Ekonomik büyümenin dolaylı belirleyicileri: Orta gelirli ülkeler üzerine panel veri analizleri

Abstract

Bu çalışmada, kurumlar, ticari ve finansal dışa açıklık, makroekonomik istikrar ve coğrafya şeklindeki dolaylı belirleyicilerin ekonomik büyüme sürecindeki yeri ve önemi incelenmektedir. Bu konuyla ilgili olarak literatürde yer alan başlıca teorik ve uygulamalı çalışmalar, dolaylı belirleyicilerin, ekonomik büyüme üzerinde pozitif etkiye sahip olduğunu ortaya koymaktadırlar.Bu çalışmada, 48 orta gelirli ülkede dolaylı belirleyicilere ait toplam on beş göstergenin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi 2002-2011 yılları için araştırılmaktadır. Bu amaçla, Rodrik, Subramanian ve Trebbi'nin üretim fonksiyonundan türetilen dört büyüme denklemi esas alınmış ve dolaylı belirleyicilerin ekonomik büyüme üzerindeki etkileri kurumlar, ticari ve finansal dışa açıklık ve makroekonomik istikrar değişkenleri için panel; coğrafya için yatay kesit veri analizleri kullanılarak incelenmiştir. Bu kısımda panel birim kök, model belirleme ve sağlamlılık testlerinin yanı sıra panel ve yatay kesit regresyon tahminleri yapılmıştır.Panel veri ve yatay kesit regresyon analizlerinin sonuçlarına göre, kurumlar (politik istikrar ve şiddetin yokluğu, düzenlemelerin kalitesi ve hukukun üstünlüğü), ticari ve finansal dışa açıklık (M2/ GSYİH), makroekonomik istikrar (merkezi hükümet gelirleri/GSYİH) ve coğrafya (ülkelerin kapladığı alan) değişkenleri ekonomik büyümeyi pozitif yönlü etkilemektedirler. Sonuç olarak, orta gelirli ülkelerde altı dolaylı belirleyicinin büyümeye olumlu katkıda bulunduğu tespit edilmiştir.

In this study, the importance and place of indirect determinants in economic growth process such as instutions, trade and financial openness, macroeconomic stability and geography are examined. Main theorical and applied studies in the literature prove that indirect determinants have positive effect on economic growth.In this study, the effect of total fifteen indicators of indirect determinants on economic growth are analyzed for the years between 2002-2011 in 48 middle-income countries. Based on four growth equation, derived from the production function equation of Rodrik, Subramanian and Trebbi, employed the panel studies for the variable of instutions, trade and financial openness and macroeconomic stability, while a cross-sectional data analysis is used for geography. In this section, beside panel unit root, model identification and robustness tests, as well as the panel and cross-sectional regression are estimated.According to the results of the panel data and cross-sectional regression analysis, instutions (political stability and absence of violence, the quality of regulations, and rule of law), trade and financial openness (M2/GDP), macroeconomic stability (central government revenues / GDP) and geography (the area that country covered) variables have positive effect on economic growth. As a result, it is confirmed that six indirect determinants have positive effect on growth in middle- income countries.