Ardahan ve Iğdır illerinin karşılaştırmalı yapısal analizi: Statik girdi – çıktı modeli ile bir uygulama

Abstract

Bir ülke, bölge ya da şehre yönelik plan yapılabilmesi için planın uygulanacağı alanın tarihsel, kültürel ve sosyo-ekonomik yapısı dikkatlice analiz edilmelidir. Yörenin dinamiklerini dikkate almayan ve halkın benimsemeyeceği planlar, beklenilen sonuçları vermeyebilir. Ulusal, bölge ve alt bölge planlamasında amaç belirleme, karar verme ve tahminlerde bulunma süreçlerinin doğru ve etkin yapılabilmesi için mevcut iktisadi yapının doğru bir şekilde ortaya konması, ekonomik ilişkilerin yönü ve hacminin belirlenmesi önemlidir. Bu bağlamda, ekonomik analizlerin önemli bir aracı olan ve yaygın kullanım alanına sahip olan yöntemlerden biri ise, Girdi – Çıktı modelidir.Çalışmanın temel amacı, 1992 yılında il statüsü kazanan Ardahan ve Iğdır'ın mevcut sosyo-ekonomik ve endüstriyel yapısının Girdi – Çıktı modeli ile analiz edilmesidir. Bu amaçla, Ardahan ve Iğdır illerindeki mevcut endüstrilerden tabakalı örneklem yöntemine göre seçilen işletmelere anket uygulanmış ve elde edilen veriler yardımıyla Girdi – Çıktı tabloları oluşturulmuştur. Bu tablolardan girdi katsayıları matrisi, Leontief matrisi ve Leontief ters matrisi elde edilerek Ardahan ve Iğdır'ın endüstrilerarası mal akım tablosu hazırlanmıştır. Ayrıca, Ardahan ve Iğdır'da yer alan endüstrilerin ileriye ve geriye bağlantıları incelenerek kilit endüstrileri tespit edilmiş ve planlamada kullanılabilecek olan üretim, istihdam ve gelir çarpanları hesaplanmıştır. Anahtar Kelimeler: Girdi – Çıktı Modeli, Bölgesel Kalkınma, Çarpan Analizi, Kilit Endüstriler.

In order to make a plan towards a country, a region or a city, the historical, cultural and socio-economic structure of the area where the plan will be carried out should be analysed carefully. Those plans which do not take into consideration the dynamics of the region and that the community will not adopt may not give the expected results. In order to carry out thoroughly and effectively the processes of determining a target in national, regional and sub-regional planning, decision and prediction making, it is important to determine the current financial structure, direction and amount of the economic relations. In this context, the method which is an important means of economic analysis and has a common area of utilization is the Input-Output model.The main target of this study is to analyse the socio-economic and industrial structure of Ardahan and Igdır, which became a city in 1992, through the Input-Output model. For that reason, businesses in the current industries of Ardahan and Igdır which were chosen according to the method of stratified sampling have been conducted a questionnaire and Input-Output tables are formed thanks to the data obtained. Inter-industrial merchandise flow table of Ardahan and Igdır have been prepared after obtaining input coefficient matrix, Leontief matrix and inverse Leontief matrix from the afore-mentioned tables. Besides, key industries were determined after analysing the forward and backward relations of the industries located in Ardahan and Igdır, and production, employment and income multipliers which can be used in the planning have been calculated.Key Words: Input-Output Model, Regional Development, Multiplier Analysis, Key Industries.