Yunus Emre Divanının söz dizimi

Abstract

Bu çalışmada Yunus Emre Divanı işlevsel dil bilgisi yaklaşımıyla söz dizimi açısından incelenerek dil birimlerinin işlevleri tespit edilmeye çalışılmış bütüncedeki cümleler yapısal çözümleme yöntemiyle sınıflandırılmıştır.`Giriş` bölümünde Yunus Emre'nin menkıbevi ve tarihî hayatından, eserlerinden, dil ve üslup özelliklerinden; çalışmayla ilgili genel bilgilerden bahsedilmiş, `Kavramların İşaretlenmesi` adlı birinci bölümde Divan'daki şiirleri oluşturan kavramlarla ilgili özellikler, `Taban Hâlindeki Ögeler` adlı ikinci bölümde taban hâlindeki isim ve fiiller, `Kavram İlişkileri` adlı üçüncü bölümde Divan'da geçen belirli tamlamalar ve belirtme unsurları, `Cümle` adlı dördüncü bölümde cümlenin ögeleri, `Cümle Dışı Ögeler` adlı beşinci bölümde cümlenin kurucu olmayan ögeleri, `Cümle Yapıları` adlı altıncı bölümde örnekleri ile birlikte cümle kalıpları, `Cümle ve Cümle Kalıplarının Kullanım Oranları` adlı yedinci bölümde cümleler ve cümle kalıplarıyla ilgili istatistiki bilgiler, `Sonuç` adlı bölümde ise çalışmada elde edilen bulgular değerlendirilmiştir.Çalışmanın sonunda son seslerine göre biçim birimlerin sıralandığı `Şekil Bilgisi Dizini` ve çalışma boyunca faydalanılan eserlerin konulduğu `Kaynak` kısmı da yer almaktadır.Anahtar Kelimeler: Yunus Emre, Eski Anadolu Türkçesi, Söz Dizimi, Yapı, İşlev.

This study aims to identify functions of language units through examining Divan of Yunus Emre with functional grammar from syntactic perspective, and sentences are classified according to structured analysis.In `Introduction` part, Yunus Emre's legendary and historical life, works, language and diction features, and general information about the study have been discussed; in the first part titled `Marking Concepts` features related to the concepts forming poems in Divan, in the second part titled `Ground State Elements` ground state nouns and verbs, in the third part titled `Concept Relations` certain noun phrases and determinative elements found in Divan, and in the fourth part titled `Sentence` elements of a sentence, in the fifth part titled `Elements out of Sentence` non-constitutive elements of a sentence, in the sixth part titled `Sentence Structures` sentence patterns with examples, in the seventh part titled `Usage Rate of Sentence and Sentence Patterns` statistical information related to sentence and sentence patterns, and in the `Conclusion` part obtained findings have been evaluated.At the end of the study, `Morphology Index` where morphemes are listed according to their last sounds, and `Bibliography` part where utilised resources are added. Keywords: Yunus Emre, Old Anatolian Turkish, Syntax, Structure, Function.