Türk Anayasa Hukukunda sağlık ve sosyal güvenlik hakkı

Abstract

Bu tezin amacı, anayasal bir hak olan sağlık ve sosyal güvenlik haklarının Türk Anayasa Hukuku'ndaki gelişiminin hukuksal çerçevede tespiti ile uluslararası hukuktaki yerinin belirlenmesidir. Bu amaçla çalışmada öncelikli olarak sağlık hakkı ve sosyal güvenlik hakkının tanımının üzerinde durulduktan sonra, tarihi gelişimi incelenmiş ve Anayasa Mahkemesi kararlarından örnekler verilerek Türk Anayasa Hukuku tarihindeki yeri açıklanmaya çalışılmıştır. Ardından mukayeseli hukuktaki sözleşme ve belgelere değinilmiştir. Sağlık hakkı ve sosyal güvenlik hakkı, sosyal devletin asli unsurlarından birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Her iki hak da bir sosyal hak olarak görülmekle birlikte, bu haklarınbirinci kuşak haklarla olan bağlantısı onların önemini daha da artırmaktadır. Türk Anayasa Hukukunda Osmanlı'dan günümüze, her iki hak da gelişim göstermiş olup, özellikle 1961 Anayasasında çok daha önem kazanmışlardır. Uluslararası alanda ise, sağlık ve sosyal güvenlik hakkı, özellikle İkinci Dünya Savaşından sonra uluslararası belgelerde yer alarak gün geçtikçe daha da önemli hale gelmiştir.Anahtar Kelimeler: İnsan Hakları, Sağlık Hakkı, Sosyal Güvenlik Hakkı, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, Birleşmiş Milletler, Dünya Sağlık Örgütü, Dünya Çalışma Örgütü, Avrupa Birliği

This thesis aims to determine the status of the constitutional right to health and social security in International Law by designating its development within the Turkish Constitutional Law. Within this scope, firstly definition of this right is the focus point then the historical development is studied and its status is explained in Turkish Constitutional Law by giving examples from the verdicts of Turkish Constitutional Court. Agreements and documents in comparative law are also addressed.Right to health and social security is considered as one of the fundamental elemets of social states. This right is also considered as a social right which enhances the significance of its relation to first generation human rights. It has developed within Turkish Constitutional Law since Ottoman Empire and become more and more important especially in 1961 Consititution. In International Law this right has taken part in international documents especially after World War II and become even more important everyday.Key Words: Human Rights, Right to Health, Right to Social Security, Universal Declaration of Human Rights, United Nations, World Health Organization, International Labour Organization, European Union