Makroekonomik performans üzerinde Bilişim ve İletişim Teknolojilerinin (BİT) etkisi

Abstract

İnsanoğlunun varoluşundan günümüze kadar iki önemli gelişmenin insan yaşamını ve kalitesini derinden etkilediği kabul edilmektedir. Bunlardan birincisi, tarımsal devrim, diğeri ise sanayi devrimidir. Son yıllarda bu iki etkiden daha hızlı ve büyük değişim yaratan gelişme ise Bilişim ve İletişim Teknolojilerindeki (BİT) başdöndürücü gelişmelerdir. Bu teknolojiler, hem üretken hem de üretim maliyetini düşürme özelliğine sahip olduğu için ekonomide çok önemli rol oynayabilmektedir. Dolayısıyla, BİT'in ekonomik göstergeler üzerindeki etkisini araştırmak iktisat alanı için önem arz eden bir konu haline gelmiştir. Bu doğrultuda, çalışmada panel veri analizi sabit etkiler regresyonu kullanarak 6 düşük gelirli, 21 orta gelirli ve 21 yüksek gelirli olmak üzere toplam 48 ülkede BİT malları üzerinde yapılan harcamaların ekonomik büyüme, enflasyon ve işsizlik oranları üzerindeki etkisi analiz edilmektedir. Modellerde heteroskedasite, otokorelasyon ve yatay kesit bağımlılık sonuçlarının pozitif olduğu ve bu sorunları etkisiz etmek için Esnek Genelleştirilmiş En Küçük Kareler (EGKK) ve Discroll-Kraay tahmin yöntemlerinden yararlanmıştır. Ayrıca, Türkiye ve İran ekonomileri için her üç değişken üzerinde zaman serisi ARDL yötemi ile BİT'in etkisi tahmin edilmiştir. Panel veri analizlerinde Kao eşbütünleşme test sonuçlarına göre, BİT'in ekonomik büyüme, enflasyon ve işsizlik üzerindeki etkisine yönelik modellerde ilgili değişkenler arasında uzun dönem ilişkiyi yansıtan eşbütünleşme ortaya çıkmıştır. Analiz sonuçlarına göre, bütün modellerde BİT'e yapılan harcamaların makro ekonomik performans değişkenleri üzerinde olumlu etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Bilişim ve İletişim Teknolojisi (BİT), ekonomik büyüme, Panel regresyonu sabit etkiler modeli, enflasyon oranı, işsizlik oranı, gecikmesi dağıtılmış otoregresif (ardl), türkiye ekonomisi, iran ekonomisi,

Two important developments that deeply affected human life and its quality, from human existence to the present is accepted. The first is agricultural revolution, other one is the industrial revolution. The development that used to create faster and major changes in recent years than these two developments are dazzling development in Information and Communication Technology (ICT). Because of these technologies are able to reduce production costs and increase productivity can play a very important role in the economy. Thus, it is important to investigate ICT effects on economic indicators. Using panel data analysis of fixed effects regression in this study by 6 low-income, 21 middle-income, 21 high-income and in total 48 countries analyzed the impact of investment expenditures on ICT goods on economic growth, Inflation and Unemployment rates. Because of positive result of testing Heteroscedasticity, Autocorrelation and Cross-sectional dependence case, to neutralize these problems were used Elastic Generalized Least Squares (EGLS) and Discroll-Kraay estimating method in order to estimate of models. In addition, the effect of ICT on each of the three variables was estimated in Turkey and Iran's economy by ARDL time series method. According to Kao co-integration test results in Panel regression analysis, have demonstrated co-integration reflecting long-term relationship between the variables in all models in the study. According to the results of this study, spending on ICT had a related impact on macroeconomic performance variables in all models in the study.Key Words: Information and Communication technologies(ICT), Economic Growth, Panel regression with Fixed effect model, Inflation Rate, Unemployment Rate, AutoRegression Distributed Lag (ARDL), Turkey Economy, Iran Economy