Üniversite son sınıf öğrencilerinde işsizlik kaygısı ve girişimcilik niyeti ilişkisi: TRA1 bölgesi örneği

Abstract

Bu çalışmanın amacı, üniversite son sınıf öğrencilerinde girişimcilik niyeti ve işsizlik kaygısı düzeyini belirleyerek bu iki değişken arasında ve işsizlik kaygısının alt boyutları olan kişisel karamsarlık ve özgüven eksikliği, çevresel ve sosyal baskı, niteliksel olarak bilgi ve beceri eksikliği ve ekonomideki istihdam zorlukları ile girişimcilik niyeti arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bu temel amacın yanı sıra araştırmada, bazı demografik özelliklere göre girişimcilik niyeti ve işsizlik kaygısının farklılık gösterip göstermediğinin belirlenmesi de amaçlanmaktadır. Bu kapsamda TRA1 Bölgesinde bulunan Atatürk, Erzurum Teknik, Erzincan ve Bayburt Üniversitelerinin İktisadi ve İdari Bilimler Fakültelerinde son sınıfta okuyan 802 öğrenciye anket uygulanmıştır. Kolayda örnekleme yöntemi ile uygulanan anketlerle elde edilen veriler SPSS 22.0 programında Mann Whitney U, Kruskal Wallis ve Korelasyon testleri ile analiz edilmiştir. Gerçekleştirilen analizlerin sonuçlarına göre son sınıf öğrencilerin yaşadığı işsizlik kaygısı ile girişimcilik niyetleri arasında anlamlı pozitif yönde ve zayıf bir ilişkinin olduğu ortaya çıkmıştır. Yine elde edilen bulgularla, işsizlik kaygısının alt boyutlarından kişisel karamsarlık ve özgüven eksikliği boyutu hariç diğer üç alt boyut ile girişimcilik niyeti arasında anlamlı pozitif yönde ve zayıf bir ilişkinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Gerçekleştirilen farklılık analizlerinin sonuçlarına göre, son sınıf öğrencilerin girişimcilik niyeti düzeylerinin demografik faktörlerden; cinsiyet, iş deneyimi, eğitime devam ederken kalınan yer, ailede ticaretle uğraşan birinin olup olmaması değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık gösterdiği ortaya çıkmıştır. Demografik faktörlerden ailenin kaçıncı çocuğu olduğu, okula gelmeden önceki yerleşim yeri ve ailenin aylık geliri değişkenlerine göre ise anlamlı bir farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin eğitime ilişkin özelliklerinden ağırlıklı not ortalaması değişkenine göre girişimcilik niyeti düzeylerinin anlamlı bir farklılık gösterdiği, bun karşın üniversite, bölüm ve girişimcilikle ilgili her hangi bir ders ya da kurs alıp almamaları durumuna göre ise anlamlı bir farklılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. İşsizlik kaygı düzeyinin demografik faktörlere göre farklılık gösterip göstermediğine ilişkin analizlerin sonuçlarına göre işsizlik kaygı düzeyinin cinsiyet ve ailenin gelir durumuna göre anlamlı farklılık göstermediği ortaya çıkmıştır. Eğitime ilişkin özelliklerden ise üniversite, bölüm ve ağırlıklı not ortalamasına göre öğrencilerin işsizlik kaygı düzeylerinin farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın sonuç kısmında elde edilen sonuçlar değerlendirilerek hem ilgili politika geliştiriciler hem de sonraki çalışmalar için bir takım önerilerde bulunulmuştur.

The purpose of this study is to determine levels of entrepreneurial intention and unemployment concern in senior university students and to reveal relationship between subdimensions of unemployment concern such as personal pessimism- lack of self-trust, environmental-social pressure, lack of knowledge-competency, employment difficulties in economy and entrepreneurial intention. In addition to this main purpose, the other purpose is to determine whether entrepreneurial intention and unemployment concern differ according to demographic attributes. In this scope, a survey was carried out on 802 senior students who study in Atatürk University, Erzurum Technical University, Erzincan and Bayburt University which are situated in the zone of TRA1. Data which were obtained through convenience sampling method were analyzed through Mann Whitney U, Kruskal Wallis and correlation tests of SPSS. According to results of analyses; there is a significant, positive and weak relationship between entrepreneurial intention and unemployment concern that is experienced by senior university students. There is a significant, positive weak relationship between entrepreneurial intention and three subdimensions of unemployment concern except personal pessimism, lack of self-trust. According to results of discriminant analyses; levels of entrepreneurial intention of senior university students differ significantly according to demographic factors that is gender, work experience, accommodation of students during education life, having a family member who is engaged with trade. Levels of entrepreneurial intention of senior university students don't differ significantly according to demographic factors that is monthly income of family, settlement of the students family before his or her education, in which rank is he or she with regards to age. Levels of entrepreneurial intention of senior university students differ significantly according to educational attributes that is grade point average while Levels of entrepreneurial intention of senior university students don't differ significantly according to University, department, whether attending to an entrepreneurial course or a class. Levels of unemployment concern don't differ significantly according to demographic factors that is gender and family income.Levels of unemployment concern differ significantly according to educational attributes that is university, department, grade point average. At the final part of the study, Some suggestions were made for both practitioners and next studies by evaluating results of the study.