Erzurum`un kuzey ilçelerinde tarihi ve arkeolojik veriler (Tortum-Uzundere)
- Global styles
- Apa
- Bibtex
- Chicago Fullnote
- Help
Abstract
Anadolu‟nun girişinde önemli bir kavşakta yer alan Erzurum, eski çağlardan beri,Orta Asya, Ön Asya ve Kafkaslar üzerinden gelen bütün göçlerin uğradığı bir bölgeolmuştur. Özellikle çeşitli Türk boylarının, Batı‟ya doğru düzenledikleri seferler vegöçler, Anadolu üzerinde yoğunlaşmıştır. Bu bakımdan çalışma alanımızı oluşturanTortum Çayı Havzası (Tortum-Uzundere) tarih öncesi ve tarihi çağlarda birçokmedeniyetin geçiş noktası konumundadır.Antik çağ yazarı olan Ksenophon bu bölgeyi Taokhlar ülkesi sınırlarındagöstermektedir. Yüzey araştırmaları neticesinde Tortum ve Uzundere‟nin KalkolitikÇağ‟dan itibaren yerleşim gördüğü ve Karaz kültüründen önemli ölçüde etkilendiğiortaya çıkmıştır. Tarihi çağlarda ise; Hayaşa Krallığı, Dayaeni/Diauehi ve UrartuKrallığı gibi devletlerin bölgeye hâkim oldukları görülmektedir. Ayrıca bölgede tespitedilen kültür varlıklarından araştırma sahasında erken dönem Türk izlerini görmekmümkündür.Bölgede yapılan araştırmalarda 11 kale, 4 höyük, 1 yerleşme, 4 gözetleme kulesi,2 mağara, 2 şapel 18 kültür varlığı belirlenmiştir. Belirlenen bu merkezlerin İlk TunçÇağ, Demir Çağ, Orta Demir Çağ (Urartu) ve Orta Çağ özelliği gösterdiğianlaşılmaktadır.Anahtar Kelimeler: Tortum, Uzundere, Urartu, Diauehi, Karaz, Taokhlar Erzurum, which is located in a significant junction in the entrance to Anatolia, has been a district for immigrants coming through Middle Asia, Asia Minor and Caucasians since ancient times. Especially voyages and migrations towards the West organised by various Turkish Tribes were centered on Anatolia. In this regard, our study field Tortum Stream (Tortum-Uzundere) basin is a transit point for many civilizations in prehistoric and historic ages. Ksenophon, an ancient age writer, indicates this area in the borders of Taokhlar country. As a result of surface researches it was found out that Tortum and Uzundere have had inhabitants since Chalcolithic Period and has been affected significantly by Karaz Culture. It was considered that some states such as Hayaşa Kingdom, Dayaeni/Diauehi and Urartu Kingdom dominated the region in ancient ages. However, it is possible to see early period Turkish traces in the searching district from cultural values identified in the region. In researches in the region 11 castles, 4 mounds, 1 housing, 4 watchtowers, 2 caves, 2 chapel and 18 cultural values were identified. It was understood that these indicated centers have first Bronze Age, Iron Age, middle Iron Age (Urartian) and middle age characteristics. Keywords: Tortum, Uzundere, Urartian, Diauehi, Karaz, Taokhlar
Collections