Teknolojik inovasyonun ekonomik büyüme ve ihracat üzerindeki etkisi: Türkiye-AB (15) ülkeleri örneği

Abstract

Tezin amacı, 1998-2013 döneminde Türkiye'ye ve en önemli ticaret partneri olan AB-15 ülkelerine ilişkin veriler kullanılarak teknolojik inovasyonun ekonomik büyüme ve ihracat üzerinde pozitif etkisi olduğu hipotezini test etmeye yöneliktir. Teknolojik inovasyon kapasitesini ölçmek amacıyla, uluslararası literatürden yararlanarak bir endeks oluşturulmuştur. Türkiye'nin AB-15 ülkelerine ihracatı, yaygın ve yoğun ihracat olarak bileşenlerine ayrıştırılmıştır. Teknolojik inovasyon ile ekonomik büyüme ve ihracat arasındaki ilişkiyi test etmek amacıyla panel ARDL (Otoregresif Dağıtılmış Gecikmeli Model) modeli, Havuzlanmış Ortalama Grup tahmincisi (PMGE) kullanılarak tahmin edilmiştir. Teknolojik inovasyonun ekonomik büyüme üzerinde pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğu tespit edilmiştir. Ülke bazında yapılan tahmin sonuçları Türkiye açısından değerlendirildiğinde, teknolojik inovasyon ile ekonomik büyüme arasında bir ilişki olduğunu destekler nitelikte kuvvetli bir bulgu elde edilememiştir. Bu bulgu, Türkiye'nin ihracatının düşük teknolojili inovasyona dayalı ürünlerle gerçekleştiği gerçeğini desteklemektedir. Diğer taraftan, teknolojik inovasyon ile yaygın ihracat arasında bir ilişkinin olduğuna dair kuvvetli bir bulgu elde edilememiştir. Bununla birlikte yoğun ihracat ile arasında pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Bu bulgu, teknolojik inovasyona dayalı yapılan harcamaların etkinliğinin sorgulanabilir olduğunu göstermektedir.Sürdürülebilir bir ekonomik büyüme ve ihracat artışı için Türkiye'nin ihracat yapısını, düşük teknolojiliden yüksek teknolojili inovasyona dayalı ürünlere kaydırması gerekmektedir. Bu durum, bir dizi kapsamlı ekonomik ve sosyal reformların uygulanmasını gerektirmektedir.

The purpose of the thesis is to test the hypothesis of technological innovation has a positive substantial effect on economic growth and exports by employing relevant data for Turkey and its main trading partners, EU-15 countries, for the period of 1998-2013. For measuring technological innovation capacity, an index was constructed by benefiting from related international literature. Turkey's export to EU-15 countries was decomposed into the extensive and intensive components. A Panel ARDL model (Autoregressive Distributed Lag Model) was estimated for the relationship between technological innovation and economic growth and decomposed exports by employing PMG (Pooled Mean Group Estimator).It has been determined that the effect of technological innovation on economic growth is positive and statistically significant. When the country-based estimation results are evaluated for Turkey, no strong support was observed for the relationship between technological innovation and economic growth. This result was attributed to the fact that Turkey's export was dominated by low-tech innovation-based products. On the other hand, it was found that there is no significant relationship between technological innovation and extensive exports while a positive significant relationship was detected in the case of intensive exports.For a sustained economic growth and export increase, Turkey has to shift its export structure from low-tech to high-tech innovation based products. This needs the implementation of a series of comprehensive economic and social reforms.