Tedarik zincirinde oryantasyonun risk ve belirsizlik üzerindeki etkisi: Erzurum`daki süt ve süt ürünleri tedarik zinciri üyeleri üzerinde bir uygulama

Abstract

Bir tedarik zincirinin sağlıklı ve verimli olarak işleyebilmesi için tedarik zincirinde risk ve belirsizlik oluşturan unsurların tespiti ve risk ve belirsizliği azaltmada etkili olan yöntem ve araçların belirlenmesi büyük önem taşımaktadır. Genel anlamda risk, nedensel olaylar için negatif sonuçların oluşma potansiyelidir. Risk ile yakından ilgili olan kavramlardan biri belirsizliktir. Literatürde ve günlük hayatta risk ve belirsizlik aynı anlama gelecek şekilde kullanılsa da risk ve belirsizlik arasında bazı farklar mevcuttur. Öncelikle risk belirsizliğin bir çıktısıdır. Ayrıca risk genellikle ölçülebilir bir kavramken belirsizlik ölçülemez. Belirsizlik nicel değilken risk niceldir ve nicel bir ölçüme yatkındır. Son olarak karar verici ne olacağından emin olamamakla birlikte sıra dışı bir durumun farkında ise risk, bu sıra dışı durumun farkında bile değilse belirsizlik söz konusudur.Tedarik zinciri riski ise; tehlike, hasar, kayıp, yaralanma ya da bunlar gibi istenmeyen sonuçların meydana gelme ihtimalidir. Tedarik zinciri oryantasyonu, örgütte gerekli olan tedarik zinciri ve davranışsal ilkelerin stratejik olarak nasıl yönetilmesi gerektiğine açıklık getirmeye yardımcı olan ortak değer ve inanç sistemidir.Bu araştırmanın amacı tedarik zinciri oryantasyonunun süt ve süt ürünleri tedarik zincirindeki risk ve belirsizlik üzerindeki etkisini belirlemektir. Araştırmada ayrıca süt ve süt ürünleri tedarik zinciri üyelerinden olan üretici, mandıracı ve perakendecinin tedarik zinciri oryantasyonu ile tedarik zincirindeki risk ve belirsizliğe yönelik algı farklılıklarını tespit etmek amaçlanmıştır. Araştırmanın kapsamını Erzurum'daki süt tedarik zincirinde faaliyet gösteren üreticiler, mandıracılar ve perakendeciler oluşturmuştur.Araştırma sonucunda tedarik zinciri üyelerinden perakendeciler ve mandıracılar tedarik zincirindeki risk algılarının düşük olduğu tespit edilmişken, üreticilerin risk algısı perakendeciye ve mandıracıya göre daha yüksektir. Tedarik zinciri oryantasyonunun varlığı ve olması gerektiği konusunda üretici, perakendeci ve mandıracılar olumlu kanaate sahiptirler. Ayrıca tedarik zinciri üyeleri arasında oryantasyon ile risk ve belirsizlik açısından anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Son olarak süt ve süt ürünleri tedarik zincirinde üyeler arasındaki oryantasyonun risk ve belirsizliği negatif yönde etkilediği belirlenmiştir.

It is important to identify risk, uncertainty, methods and tools that are utilized to mitigate risk and uncertainty for a supply chain to be healthy and efficient. Risk is a probability of negative outcomes to take place for causal events. Concept of uncertainty is closely associated with risk. Although Risk and uncertainty are used interchangeably in daily life and literacy, there are several differences between risk and uncertainty. First, risk is an output of uncertainty. Uncertainty is not measurable while risk is. And uncertainty is not quantitative but risk is quantitative and prone to be measured. Finally, if a decision maker is aware of an extraordinary situation but is not sure about what will happen then this concept is termed as risk, but decision maker is not even aware of the extraordinary situation then this is termed as uncertainty. Supply chain risk is a probability of occurrence of outcomes that are not desired like danger, damage, loss, injury.Supply chain orientation is a system of common faith and values that help bring clarity to how strategically manage behavioral principles and supply chain that are necessary for an organization.Purpose of the study is to examine the effect of supply chain orientation on dairy supply chain risk and uncertainty. And the other purpose of the study is to determine perception differences among supply chain members (dairy farmers, dairies, retailers) of supply chain orientation and dairy supply chain risk and uncertainty. Scope of the study is dairy farmers, dairies, retailers that are doing business in Erzurum dairy supply chain. According to the study, retailers and dairies express that they didn't come across with risk and uncertainty while dairy farmers were indecisive about this situation. Dairy farmers, dairies, retailers had a positive opinion about existence of supply chain orientation. And, it was determined in the study that there was a difference among dairy supply chain members about perception of dairy supply chin risk, uncertainty, orientation. Finally, it was determined that supply chain orientation affected dairy supply chain risk and uncertainty negatively.