Değere dayalı portföy seçiminde çok amaçlı bulanık optimizasyon yönteminin kullanılması

Abstract

Bu çalışmayla Borsa İstanbul'da faaliyet gösteren firmalara ait hisse senetlerinin değer yatırımı stratejisiyle seçimi ve oluşturulan portföylerin uzun dönem performanslarının yükselen ve düşen piyasalarda test edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, portföyleri oluşturan hisse senetlerinin seçiminde, değer yatırımı kriterlerini esas alan çok amaçlı bulanık optimizasyon yöntemi ile risk ve getiriyi dikkate alan Markowitz Ortalama Varyans Yaklaşımı'nın beraber kullanımına dayalı, iki aşamalı bir seçim gerçekleştirilmiş ve bu yöntemin etkinliği test edilmiştir. Çalışma 1996-2007, 2000-2011 ve 2004-2015 yıllarını kapsayan üç farklı dönemden oluşmaktadır. Çalışmada, değer yatırım stratejileriyle yapılan hisse senedi seçiminin gelişmiş piyasalarda olduğu gibi, Borsa İstanbul'da da kazançlı bir yöntem olduğu tespit edilmiştir. Sonuçlar dönemsel olarak incelendiğinde ise değer portföylerinin yükselen piyasalarda, piyasa portföyünden daha karlı olduğu ancak kriz dönemini kapsayan düşen piyasada ise piyasa portföyünden daha düşük performans gösterdiği saptanmıştır. Ayrıca, çalışmada kullanılan çift aşamalı hisse senedi seçiminin, değer yatırımı kriterlerinin yanı sıra risk ve getiri tercihlerini de içeren ve çok sayıda hisse senedi arasından ideal kriterlere uygun hisse senetlerinin belirlenmesinde pratik bir yöntem olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Değer Yatırımı, Portföy Seçimi, Çok Amaçlı Bulanık Optimizasyon, Markowitz Ortalama Varyans Yaklaşımı

This study aims to choose stocks of firms quoted in Borsa Istanbul using value investing strategy and to test the corresponding portfolios' short- and long-run performance in rising and falling markets. For this purpose, a two-step choice was performed and its efficiency was tested based on the joint use of multi-objective fuzzy optimization method and Markowitz Mean Variance Approach for stocks choice of portfolios where the former method concerns with value investing criteria and the latter approach deals with risks and returns. This study utilized the data of three distinctive periods, namely, 1996-2007, 2000-2011 and 2004-2015.The results of this study reveal that stocks choice regarding value investing is a profitable method for Borsa Istanbul as well as other developed markets. When the results of this study are periodically examined, value porfolios are found to be more profitable than market portfolios in rising markets, however, falling markets including crisis periods value portfolios are found to have less performance than market portfolios. Besides, a two-step stocks choice approach performed in this study was established as a practical method to determine the appropriate stocks with respect to ideal criteria among many stocks including both value investing criteria and risks and returns.Keywords: Value Investing, Portfolio Choice, Multi-Objective Fuzzy Optimization, Markowitz Mean Variance Approach