Oksitli bakır cevherlerinin kükürt dioksit ile doyurulmuş sularda çözündürülmesi ve çözünme kinetiğinin incelenmesi

Abstract

ÖZET Bu arastxrmada, bakır minerallerinden bakır (II) oksit ve ma- lahit'in kükürt dioksit ile doyurulmuş sularda çözünürlükle ri ve çözünme kinetiği incelenmiştir. Denemelerde karıştırma hızı sabit tutularak; tane iriliği, gaz akış hızı, katı-sıvı oranı ve reaksiyon sıcaklığı para metre olarak seçilmiştir. Yapılan denemeler sonunda; tane iriliği ve katı sıvı oranının küçülmesinin, reaksiyon sıcak lığının artmasının çözünme hızını artırdığı, kükürt dioksit akış hızının çözünme hızına etki etmediği görülmüştür. Ayrıca deneylerden elde edilen sonuçlar kullanılarak, hete rojen reaksiyon modellerine göre bakır (II) oksit ve mala- hit'in reaksiyon kinetiği incelenmiş ve her iki mineralin çözünme hızının kimyasal reaksiyon kontrollü olduğu bulunmuş tur. Bakır (II) oksit' in aktiflenme enerjisi 66,50 kJ mol * 7 -1 ve Arrhenius sabiti 4,69 x 10 cm s ve Malahit'in ise ak tiflenme enerjisi 32,12 kJ mol ve Arrhenius sabiti 3 -1 6,61 x 10 cm s olarak hesaplanmıştır. T. C. Yükseköğretim KuruJ» Dokümantasyon Merkezi

11 SUMMARY In this research, the solubilities and the kinetic of dis solutions in water saturated with sulphur dioxide' of copper (II) oxide and malachite, which are copper minerals, have been studied. In experiments, the particle size, the flow rate of the gas, the solid to liquid ratio and the reaction temperature have been chosen as parameters, while the stirring rate was held constant. As a result of present experiments, It was observed that the decrease of particle size and the solid to liquid ratio but the increase of the reaction temperature caused to increase the dissolution rate. It was also shown that the flow rate of sulphur dioxide didn't affect the dissolution rate. In addition, by using the experimental data, the reaction kinetfcp of copper (II) oxide and malachite considering hete rogeneous reaction models, were examined and It was found that the dissolution rate of both minerals were controlled by chemical reaction. The activation energies of copper (II) oxide, malachite and their Arrhenius constants were calculated as 66,50 kJ mol, 32,12 kJ mol-1 and 4.69 x 107 cm s`1, 8.61 x 103 cm s`1, res pectively.