Erkan çocukluk gelişiminde anne çocuk eğitim programının çocuklarda yaratıcılığa etkisi

Abstract

ÖZET Bu araştırma, Anne Çocuk Eğitim Programı'nın çocuklarda yaratıcılığa etkisini ortaya koymak üzere yapılan deneysel bir araştırmadır. Yaygın eğitim programlarından biri haline gelen Anne Çocuk Eğitim Programı (ACEP), 1993 yılından itibaren M.E.B. Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü ve Anne Çocuk Eğitim Vakfı'nın işbirliğiyle ülke geneline yaygınlaştırılarak 1995-1996 öğretim yılında, Dün ya Bankası desteği ile 25 ilde uygulamaya sokulmuştur. Anne Çocuk Eğitim Programı'nın uygulandığı ilk dönemlerde çocuklarda sosyal yönde olumlu etkilerinin olduğu araştırma sonuçlarıyla gösterilmiştir. Ancak programın çocuklarda yaratıcılığa etkisi araştırılmamıştır. Anne Çocuk Eğitim Programı'nın çocuklarda yaratıcılığa etkisinin araştırılması çalışmanın amacını oluşturmuştur. Bu araştırma, birisi Anne Çocuk Eğitim Programı'nın yaratıcılığa etkisinin denendiği (deney grubu), diğeri de deney grubu ile eşleştirilen ancak üzerinde herhangi bir programın uygulanmadığı grup (kontrol grubu) olmak üzere iki grup üzerinde gerçekleştirilmiştir. Deney grubunu; Dikmen Deresi civarındaki Yusuf Karaman ve Meksika İlkokullarında açılan ACEP oluşturmuştur. Deney grubu çocukları programa kaydolan annelerin çocukların dan, kontrol grubu çocukları ise programa katılmayan fakat aynı böl- 80gede oturan ve aynı sosyokültürel düzeydeki ailelerin çocuklarından seçilmiştir. Deney ve Kontrol grubu 30'ar çocuk olmak üzere 60 çocuktan oluşturulmuştur. Yaratıcılığın; Akıcılık, Esneklik, Özgünlük ve Zenginleştirme alt- testlerinin ölçüm testi olarak ülkemizde daha önce de birçok araştırmada kullanılan Torrance Yaratıcı Düşünce Testi'nin (TYDT) Şekilsel Resim Testi A Formu kullanılmıştır. Deney ve kontrol grubu çocuklarının her birine 25 hafta süren ACEP öncesinde (Kasım 1993) ve sonrasında (Haziran 1994) teke tek araştırıcı tarafından bu test uygulanmıştır. Elde edilen veriler istatistiksel olarak İki Aritmetik Ortalama (İlişkili ve İlişkisiz) Arasındaki Farkın Manidarlığı ile değerlendirilmiştir. Değerlendirme sırasında SPSS bilgisayar programından yararlanılmıştır. Elde edilen bulgular, tablolarla gösterilmiştir. Deney grubu çocuklarının ön test - son test analizleri sonucunda Akıcılık, Esneklik, Özgünlük ve Zenginleştirme puanlarında ön test- son test arasındaki fark anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Kontrol grubu çocuklarının ise sadece Esneklik ve Özgünlük puanlarında ön test- son test arasındaki fark anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Deney ve kontrol grubu çocuklarının her ikisinde de anlamlı çıkan Esneklik ve Özgünlük puanları karşılaştırıldığında ise aralarındaki fark önemsizdir (p>0.05). Araştırma sonucunda Anne Çocuk Eğitim programı'nın; programa katılan çocuklarda yaratıcılığın ölçümünde kullanılan Akıcılık, Esnek- 81lik, Özgünlük ve Zenginleştirme puanlarında artışa neden olduğu bulunmuştur. Yaratıcılığı olumlu yönde etkileyen bir program olan `Anne Çocuk Eğitim Programı`nın ülke çapında yaygınlaştırılması ve okulöncesi bütün çocuklara ulaştırılması genel eğitim süreçleri açısından da son derece yararlı olacaktır. 82

ABSTRACT Mother-Child Education Program (MCEP) started in 1993 and has now become one of the Public Education Programs. In 1995 and 1996 MCEP was applied extensively in 25 cities throughout the country, in collaboration with the Apprenticeship and Public Education Directorate of the National Ministry and the Mother-Child Education Foundation. The program was supported by World Bank. It has recently been shown that MCEP has positive effects on the mental / cognitive, emotional and social life of the children. However, the impact of the program on the creative thinking abilities and the creative motivation of the children has not been studied. Yusuf Karaman and Mexico Schools in Dikmen Valley were chosen as pilot schools to investigate the contribution of the program to the development of the creativity. The Test Group consisted of thirty six-year-olds, who were attending the MCEP with their mothers. The Control Group consisted of thirty children from the same area, who were similar with respect to. socio-cultural level and age. However, they were not enrolled in the program. Figurative Picture Test Form A of the Torrance Test of Creative Thinking is widely used in our country for surveying creativity. It is based on four parameters: Fluency, Flexibility, Originality and Elaboration. 83The test (Figurative Picture Test Form A) was applied to both groups at the beginning and at the end of the programme which used from November 1993 to June 1994. Statistical analysis of the data was made by using Statistical Package for Social Sciences (SPSS), t - test for paired sample was used followed t -test for independent groups. The result indicated a higher score of Fluency, Flexibility, Originality and Elaboration for the test group (p<0.05). The control group showed a significant increase in two of the parameters, Flexibility, Originality (p<0.05). When the mean of the differences was compared, the mean values of the Test and Control Groups were not found to be significantly different (p>0.05). As known, the creativity consists of four parameters in the Torrance Test for Creative Thinking, then it may be suggested that MCEP emphasizes the creative abilities of the children with satisfactory results. The improvement seen in the Control Group with nespect to two of the parameters may be explained as the result of the natural course of development and does not detract from the efficiency measuring potential of the test. Finally, it will be very useful to apply the Mother-Child Education Programme routinely to pre-school children throughout the country. 84