Erişkin ve yeni doğmuş farelerde glandulae parotis ve sublingualisin histolojik, histokimyasal ve ultrastrüktürel kıyaslı incelenmesi

Abstract

ÖZET Büyük tükrük bezlerinden saf seröz salgı yapan Gll. parotis ile serömüköz salgı yapan Gll. sublingualisin lokalizasyonu, histolojik, histokimyasal ve ultrasrüktürel yapısı, erişkin ve yeni doğmuş farelerde kıyaslı incelendi. Işık mikroskobik gözlem Hem.-Eo., toluidin mavisi, methyl green-pyronin ve PAS'la boyanmış kesitlerde, elektron mikroskobik gözlem ise, uranil asetat ve kurşun sıtratla kontrastlanmış kesitlerde yapıldı. Farede Gll. parotis ve Gll. sublingualisin yanyana yerleştiği, yavruda bezlerin hacimce erişkine oranla daha küçük olduğu görüldü. Ayrıca, yavruda parenkimanın stromaya ve parenkima hücrelerinde salgı ürününün erişkine oranla daha az olduğu saptandı. Stromanın mastosit ve plazmosit gibi hücreleri de yavruda erişkine oranla daha azdı. Elektron mikroskop ile erişkinde salgı hücreleri ve salgı granülleri heterojendi. Bulgularımız ve literatür bilgisinin ışığında yeni doğmuş, 2-3 haftalık, farede henüz gelişiminin sürmesi ve gereksinime bağlı olarak parenkima ile aktivitesinin erişkine oranla daha az geliştiği, erişkinde salgılama aktivitesinin ultrastrüktürel düzeyde salgı granüllerinde hatta hücrelerde morfolojik farklılıklar yaratabileceği kanısına varıldı.

SUMMARY Parotid and sublingual salivary glands examined in regard to their anatomic localizations, histological, histochemical and ultrastructural properties in adult and newborn mice. Light microscopic assessment were made on sections stained with hematoxylen and eosin, toludine blue, methyl green pyronine, and PAS reactions. Electron microcopic observations were made on sections contrasted with uranly acetate and lead citrate. Both gland were seen to be localized side by side, and found to be smaller in the newborn mice. Additionally, both parenchyma and parenchymal secretions were found to be less in this group. Mast cells and plasma cells were also fewer in the stroma of the newborn. Electron microsopy revealed heterogeneous secretory cells and granules. Our findings and previous studies show that in the newborn mice during the first 2-3 * weeks, parenchymal activity has not reached the adult level and in the adult both secretory activity and even cell morphology may show differences.