Babıali`de Dokuz Patron Olayı

Abstract

Türk basın tarihinde `Babıali'de Dokuz Patron Olayı` olarak anılan ve 10 Ocak 1961 yılında dokuz gazete sahibinin, Milli Birlik Komitesi' nin çıkardığı basınla ilgili yeni yasaları protesto için, üç günlük yayın durdurma kararını açıklamasından sonra yaşanan olayları inceleyen bu araştırma, betimleyici bir basın tarihi çalışmasıdır. Bu araştırmada ağırlıklı bilgi kaynağı olarak yayın boykotuna katılan Akşam, Cumhuriyet, Dünya, Hürriyet, Milliyet, Tercüman, Vatan, Yeni Istanbul ve Yeni Sabah 'in yanısıra 11 Ocak - 13 Ocak 1961 tarihlerinde üç gün yayınlanan Basın gazetesinden yararlanıldı. Olayların tanıklarıyla yapılan söyleşilerde birinci elden tarihi bilgi derlendi. Türk basınındaki örgütlenme ve hak arama yol ve sorunlarına ışık tutması hedeflenen bu araştırmada, bir mücadele deneyimi olmayan gazetecilerin, siyasal iktidarı patronlara karşı harekete geçirip patronların çıkarım olumsuz etkileyecek bir yasal düzenleme yaptırmayı nasıl başardığı sorusunun yanıtı ortaya konmuştur. Buna göre, Türkiye'de gazetecilerin mesleki hak elde etmesi, siyasal iktidarın gazetecilere destek vermesiyle mümkündür. 10 Ocak 1961'de yaşanan olaylar sırasında hem gazete patronları hem de gazeteciler, kendi sınıfsal çıkarları için Türk basın tarihinde bir daha tekrarlanmayacak bir dayanışmayı gerçekleştirmiştir. Olaylardan, sonra basının dördüncü güç olduğu ve kamu hizmeti yaptığı iddiaları inandırıcılığını yitirmiştir. Basında bugün yaşanan sorunlara kalıcı ve doğru çözüm üretebilmek için bu araştırmada ele alınan ve etkileri günümüze kadar süren olayların nedenlerinin ve sonuçlarının iyi bilinmesi gerekmektedir.

this is a descriptive study of press history and an investigation examining the events which took place after the announcement on 10 January 1961 of the decision by nine newspaper owners to halt publication for three days in protest against new laws concerning the press, known in Turkish media history as the `Nine Bosses in Babıali` incident. In this investigation, in addition to Akşam, Cumhuriyet, Dünya, Hürriyet, Milliyet, Tercüman, Vatan, Yeni İstanbul and Yeni Sabah, the newspapers participating in the boycott, use as an intensive information source has been made of Basin newspaper published on the three days from 1 1 January 1961 to 13 January 1961. First hand historical information has been collected from the statements of witnesses to the events. This investigation, which aims to shed light on the methods and problems in the organisation and quest for rights of the Turkish press, and presents the answer to the question of how journalists with no experience of such a struggle went into action against the bosses and caused the political administration to carry out legal regulation negatively affecting the profits of the bosses. According to this, it is possible for journalists in Turkey to obtain professional rights with the support of the political administration. During the course of the 10 January events, both the newspaper owners and the journalists achieved a solidarity in seeking their own class advantages which was not to be repeated in Turkish press history. After the events, claims that the press was the 'fourth power' and performed a public service lost their conviction. 139In order to be capable of producing permanent and correct solutions to the problems which are being experienced in the press today, it is necessary to understand well the causes and results of the events which are considered in this study and whose effects have lasted until the present.