Türkiye`de gayrimenkul (Tarla arazisi ve arsa) kıymetlerindeki değişme ve gelişmeler ve bu değişime etki eden faktörler

Abstract

ÖZET Bu çalışma, Türkiye'de 1950 - 1990 yuları arasında tarla arazisi kıymetleri ve 1983 - 1990 yıllan arasındaki dönemde de arsa kıymetlerinde gelişme ve değişmelerin ortaya konması amacı ile yapılmıştır. Bunun için iller ve bölgeler itibariyle tarla arazisi ve arsa kıymetleri veri olarak alınmış, yıllara göre gösterdikleri değişiklikler incelenmiştir. Ayrıca konu edilen bu gayrimenkullerin. her ikisine birden etki eden faktörler ele alınmış ve etki dereceleri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu araştırmada elde edilen sonuçlar aşağıdaki şekilde özetlenebilir Türkiye'de nüfusun hızla artmasıyla birlikte, tarımsal üretimde kullanılan arazi son sınırına yaklaşmış ve hatta çiftçiler marjinal arazide bile üretime geçmişlerdir. Diğer bir ifade ile, arazi kıt kaynaklar arasında yer almış, kıymeti ise 1950 yılından beri hızla artmış, bu artış 1990 yılına kadar devam etmiş ve halen de hızı değişik olmakla beraber, devam etmektedir. Aynı şekilde arsa kıymetleri de 1983 - 1990 yıllan arasında sürekli olarak artış yönünde bir seyir takip etmiş olup. halen bu artış değişen oranlarda hızla devam etmektedir. Tarla arazileri içerisinde en fazla kıymet artışı kıraç farla arazisinde belirlenmiş olup. bu oran 1950 -1990 yıllan arası için % 1 53329' dur. Yani kıraç tarla arazisi kıymeti, ele alınan dönemde 1533.29 kat artmıştır. En yüksek kıraç tarla arazisi değerine sahip olan bölge 1990 yılı itibariyle Marmara Bölgesidir. Arsa kıymeti itibariyle en yüksek değeri alan bölge, 1990 yılı için Marmara Bölgesidir. En yüksek değere sahip il İstanbul, en düşük değere sahip olan il ise Bitlis'tir. Elde edilen sonuçlara göre. Türkiye'de tarımsal arazi çeşitleri ve arsalara art kıymetler, doğal, sosyal ve ekonomik faktörlerin etkisi altında hızla yükselmekte ve tarımsal ürün maliyetlerinin yükselmesine neden olmaktadır. Maliyetlerin artmasını önleyebilmek için, enflasyonu hiç değilse hafifletecek, satıh ve iş verimliliğini arttıracak tedbirlerin bir an önce alınması gerekir. Çünkü, ihracatımızın gelişmesi ödemeler dengesinin denkleşebilmesi ve böylece ekonomik bünyemizin sağlamlaşması, bahsedilen bu hususların gerçekleşmesine bağlıdır. Bundan sonra ülkemizde bu konularda yapılacak araştırmalarda bu çalışma sonunda ortaya konan sonuçların göz önünde bulundurulmasının yararlı olacağını ümit etmekteyim.

SUMMARY I This study has been carried out to the determine the value of farmland befo^een 1 950-1 990 and changing of the values of plats in residential areas between 1983-1990. For this purpose, land values for the farms and residential areas were took as a data and the changes over the years were examed. In this connection, the factors that affect the values of both types of land have been investigated. The findings of the study can be summarized as follows. With the population of Turkey has been increasing at a rapid rate, there is no more land available for farming. In some areas, even marginal plots are being culîivated.Therefore. land has become among rare commodities, and value of land has been increasing especially since 1950, to 1990. The increase is still going on. The values of residential plots have also been increasing since 1983. The value of dryland has increased the most The rate of increase between 1350-1990 was 153329 percent In other words, the value of dryland has multiplied by 1533.29. Marmara Region has the highet value in this respect ' With respect to the values of residential plots, Marmara Region has the highest value. Istanbul Province has the highest value whereas Bitlis Province is at the bottom at the list According to the result of the study, the values of both form land and residential plots have been increasing rapidly because of social, economic and natural factors. This, increases the cost of agricultural production in the country. Certain measures hove to be taken immediately to lover the cost of production and rasa the effect of inflation. This is necessary to increase export to improve of balance of payment and to straighten the economy of the country. i hope so that it will be beneficial if the results of this study can be taken into account in future studies in this field.