Divanu Lugati`t-Türk`te geçen `Oğuzca` kayıtlı dil malzemesi

Abstract

ÖZET ÇOBAN, M. Selda, Divânu Lügati 't-Türk'te 'Oğuzca' Kayıtlı Dil Malzemesi, Yüksek Lisans Tezi, Danışman: Doç. Dr. A. Melek Özyetgin, ss. VII+163. Divânu Lügati' t-Türk, XI. yüzyıl Türk dünyasının dil, edebiyat, kültür ve sosyal durumuyla ilgili ilk elden zengin ve orijinal bilgiler veren önemli bir sözlüktür. Tez çalışmamız Divânu Lügati 't-Türk'te geçen `Oğuzca` kayıtlı tüm gramer ve söz varlığına ait dil malzemesinin modern gramer anlayışı ile tasnif edilerek tasvirî olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Özellikle tez konumuz olan Oğuzcanın tarihsel gelişim sürecinin ortaya konmasında Divânu Lügati 't-Türk'teki Oğuzca' kayıtlı malzeme temel kaynak vazifesi görmektedir. Tez çalışmamız Giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Tezimizin I. Bölümünde Kâşgarh Mahmud ve Divânu Lügati 't-Türk ile ilgili genel bilgiler verilerek, Divan'da yer alan Oğuzlar ve Oğuz boy birliği hakkında açıklamalar yapılmıştır. II. Bölümde Divânu Lügati 't-Türk'teki 'Oğuzca' kayıtlı dil malzemesinin ses bilgisi ve şekil bilgisi bakımından incelenmesi yapılmıştır. Tezimizin III. Bölümünde ise Divânu Luğati't-Türk'teki 'Oğuzca' kayıtlı sözvarlığının tarihî ve modern Oğuz dil alanındaki durumu karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Tezimizin son kısmında Oğuzca kelimelerin tablosu ve geniş bir Kaynakça verilmiştir.

SUMMARY ÇOBAN, M.Selda, Language Material registered as Oğuzca (an old Turkish dialect) in Divânu Luğati't -Türk, Master Thesis, Consultant: Ass. Prof.Dr. A.Melek Özyetgin, p. VII + 163. Divânu Luğati't -Türk is a dictionary giving comprehensive and original information from its source about language, literature, cultural and social situation of Turkish world in XI. Century. Our thesis study has aimed at classifying and examining the language material of all grammar and vocabulary registered as Oğuzca in Divânu Luğati't -Türk descriptively with a modern grammar approach. The material registered as Oğuzca in Divânu Luğati't -Türk plays a role as basic source especially in the explanation of the historical development process of Oğuzca, the subject of our thesis. Our thesis consists of Introduction and three parts. In the Part I of our thesis general information has been given about Kaşgarlı Mahmut and Divânu Luğati't-Türk and some explanation has been made about Oğuz people and Oğuz tribe mentioned in the dictionary. In the Part II the language material registered as Oğuzca in Divânu Luğati't -Türk has been examined in view of phonetics and morphology. The situation of vocabulary, which is registered as Oğuzca in Divânu Luğati't -Türk, in history and in modern Oğuz language has been examined comparatively in Part III. In the last part of our thesis the table of words in Oğuzca and an extensive Bibliography have been given.