19. yy Alman romantizminin Türkçe`ye aktarımında üslûp sorunu

Abstract

Bu tez çalısmasının konusu, 19. yy. Alman Romantizminde yazılmıs üç edebî eserörneginde çag üslûbunu tespit ederek çag üslûbu özelliklerinin Türkçe'ye aktarımda ne ölçüdekorundugunu incelemektir. Çalısmanın, yetismekte olan çevirmenlere ve bu alanda bilimselçalısma yürüteceklere fikir vermesi de amaçlar arasında yer aldıgından kuramsal alt yapıgenis tutularak edebî çevirinin asamaları gösterilemeye çalısılmıstır. Bu gaye ile RomantikÇag ve üslûbu, üslûp inceleme yöntemleri ve çeviri elestirisi ayrıntılı biçimde ele alınmıs,Türkiye Cumhuriyeti'ndeki ilk sistematik edebî çeviri faaliyetlerine deginilerek Hasan ÂliYücel'in Millî Egitim Bakanlıgı döneminde yürütülen çeviri faaliyetlerinin ilkeleri anılmıs vebu dönemde yapılan çeviriler incelenirken, dönem ilkeleri de göz önünde bulundurulmustur.Çag üslûbunun ne ölçüde aktarıldıgı arastırılırken edebî çeviride gözetilmesi gereken hususlarvurgulanmaya çalısılmıstır.nceleme betimleme, sorunları gösterme ve çözüm önerileri getirme odaklıdır,kuramsal ve uygulamalı olmak üzere iki bölümden olusmaktadır. Her iki bölümde deniteliksel ve betimleyici arastırma yöntemi kullanılmıstır. Uygulamalı bölümün sonundaniteliksel arastırmadan elde edilen veriler nicel verilerle gösterilmis ve incelenen çevirilerdesöz konusu çag üslûbunun yarıdan fazla bir oranda gözetildigi tespit edilmistir.

The theme of this doctoral thesis is to analyse the translation of the romantic style in19th century German romantic literature into Turkish. The central goal is to analyze thetranslation of the romantic style and the style losses according to the translating act. For thisaims at first there have to analyse the style of romantic works, according to this, there have tocompare the translated texts with their original and at last look for the losses of style in theTurkish translation.During the research it was necessary to set a theoretical background of the 19thcentury German romanticism, translation science, style analyses and translation analyses. Infollowing we analysed the style of three original romantic writings and compare the stylepoints with their Turkish translations, selected from the translation during the Hasan ÂliYücel period in the first years of the Turkish Republic.Subsequent to the analysing and comparing procedure we have taken the results calledbellow: There is a romantic style, described in the thesis. This romantic style translated intoTurkish to more than fifty percent, so that could be said, the translations are given theromantic style also in the translated language.