Yasama işlevinin yerine getirilmesinde çift meclis sistemi ve Türk siyasal tarihindeki yeri

Abstract

Yasama meclislerinin sayısı anayasa hukukunun geleneksel tartışmalarından biri olup, üzerinde hayli çalışılmış konulardandır. Doktrinde klasik demokrasinin yerleşmiş kurumlarından biri haline gelmiş olarak kabul edilebilecek olan çift meclis sistemi öteden beri devlet kudretinin sınırlandırılmasında rol oynayan başlıca faktörlerden biri sayılagelmiştir. Çift meclis sisteminin, iktidarın iktidar tarafından sınırlandırılmasına bir reçete olarak ortaya atılmış olduğu ve hürriyetlerin gelişmesinde bir güvence sağlamak için yasama içinde meclisin ikiye ayrılmasının kuvvetler ayrılığına bir tür eklenti olarak düşünülmüş olduğu kabul edilmektedir. Bu doğrultuda çift meclis sisteminin klasik liberal demokrasinin önemli bir unsuru olduğu ileri sürülebilir. Tez çalışmamızda çift meclis sisteminin çoğulcu demokrasinin vazgeçilmez bir unsuru olup olmadığı konusu gerek demokratik olarak nitelendirilebilecek olan çok sayıda ülkeyle karşılaştırmalı inceleme yapılmak, gerek ikinci meclisler hakkında ileri sürülen lehte ve aleyhte fikirleri değerlendirmek ve gerekse Türk siyasi tarihinde yaşanan ikinci meclis tecrübelerini ayrıntılı olarak ele almak suretiyle incelenmeye çalışılmıştır.

The number of the legislative chambers is one of the traditional discussions of the Constitutional Law and comprehensive studies have been carried out on this issue. A system of bicameralism is introduced as a prescription for the government not to be restricted by itself and division of the parliament into two for legislation so as to provide a guarantee for the development of the freedom areas was considered as any accessory for the separation of powers. Thus, it is possible to consider the system of bicameralism as an attribute of the classic liberal democracy. In this study, I tried to review the discussion in detail with comparative examples such as numerous democratic countries whether the system of bicameralism is an indispensable component or not for pluralist democracy by building on these assumptions and by considering second chamber experiences in Turkish political history.