Türkiye`de özel sigorta sektörünün fon yaratma kapasitesi ve finans kesimindeki yeri

Abstract

Zarara uğrama veya arzu edilmeyen bir olayın meydana gelme olasılığı olan risk insan hayatının her anında ortaya çıkabilir. İnsanların ve işletmelerin riskten kurtulma çabalarının sonucu olarak, riski paylaştıran ve dağıtan toplulukların oluşturulması, riskin devredilmesi ve riske karşı bir fon oluşturulması düşüncesi ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, bir risk yönetimi biçimi olan sigortacılığa gerek duyulmuştur.Ancak, sigortacılık yalnız rizikoları temin eden ve bunların gerçekleşmesi halinde, meydana gelecek hasarların giderilmesinden sorumlu olan bir sektör değildir. Aynı zamanda sahip olduğu özellikler nedeniyle ekonomide bir takım işlevleri de vardır.Sigortacılığın en önemli fonksiyonlarından biri de, fon yaratmak ve yaratılan fonları çeşitli yatırım araçları vasıtasıyla ekonomiye kazandırmaktır. Sigortacılık faaliyetleriyle, biriken büyük montanlı fonlar günümüzün gelişmiş ülkelerinin kalkınmalarında dinamik bir rol oynamıştır.Sigortacılığın ekonomide üretkenliği artıran, böylece büyüme ve gelişmeyi destekleyen ekonomik işlevleri, sigorta işletmelerine bir finansal kurum niteliği kazandırmış ve sigorta sektörü finansal sistemde daha fazla pay sahibi olmuştur.Türk sigorta sektörünün fon yaratma kapasitesini belirleyebilmek için; prim üretiminin yıllar itibariyle artış seyri, sigorta branşlarına göre dağılımı, GSYİH'ye oranı ve kişi başına düşen prim üretimi değerlendirilmiştir. Prim üretimi, toplam primlerin GSYİH içindeki payları ve kişi başına düşen primler yıllar itibariyle artış göstermişse de, yapılan uluslararası karşılaştırmalarda, Türkiye'de sigortacılığın boyutlarının çok yetersiz olduğu ortaya çıkmıştır.Türk sigorta sektörünün finans kesimindeki yeri ise, sermaye ve para piyasasındaki yeri, finansal kurumların aktif toplamındaki payı, finansal araçların GSYİH içindeki payı ve toplam finansal araçlar içindeki payı incelenerek belirlenmiştir. Buna göre; sektörün toplam yatırımlarının ve primlerinin toplam menkul kıymet stokunda düşük bir payı olduğu, para piyasasında önemli bir ağırlığı bulunmadığı, finansal aktifler açısından en küçük mali kurumlardan biri olduğu ve primlerin toplam finansal araçlar ve GSYİH içinde önemli bir ağırlığı olmadığı ortaya çıkmıştır.

People may face risk, which is the probability of occurring unexpected and undesirable events, at any time. To transfer those risks, people and companies have sought techniques. Insurance is a way of dealing with risks. Besides its role such as covering risks and compensating losses, insurance sector contributes to the economy. It is one of the important sectors that contribute greatly to individuals in particular and economies in general. It facilitates long term savings, reduces losses through risk management expertise, contributes to general prosperity level, leads to a development in international economic relations and trade, helps to stimulate capital markets.One of the important role of insurance is to generate funds and channel to these funds to the economy. By doing so, insurance sector has played a very critical role in the economic development of many countries.Due to their role in the economy, insurance companies are regarded as financial institutions. Also, in many countries the sector has more share than other sectors in the financial system.To assess the capacity of Turkish Insurance Sector in generating funds, premium volume, the breakdown of insurance branches, insurance penetration and insurance density were analyzed. Despite developments in premium volume, insurance density, insurance penetration, these figures are quite low in comparison with other countries.To assess the position of Turkish Insurance Sector in the financial system, the share of the sector in the total assets of financial institutions, the share of financial instruments in GDP and the share of the sector in the total financial instruments were analyzed. However, the insurance sector does not have enough importance in the financial system.