Kamu politikası yaklaşımı çerçevesinde Türkiye`de kamu hizmeti yayıncılığının analizi(1960-2006)

Abstract

Bu çalışmada Türkiye'de kamu hizmeti yayıncılığı, kamu politikası yaklaşımı çerçevesinde analiz edilmiştir. Çalışmada, 1960'dan 2006 kadar uzanan dönemde kamu hizmeti yayıncılığıyla ilgili kamu politikası oluşturma süreçleri aydınlatılmaya çalışılmıştır. Buna ek olarak kamu hizmeti yayıncılığıyla ilgili politikaları oluşturan bürokratik ve politik aktörlerin eylemleri inceleme konusu yapılmıştır. Burada araştırılan bir diğer konu, siyasal, ekonomik ve toplumsal etkenlerin, kamu hizmeti yayıncılığıyla ilgili politika oluşturma süreçlerini nasıl etkilediğidir. Bu yaklaşım çerçevesinde Türkiye'de kamu hizmeti yayıncılığıyla ilgili değişik dönemlerde yapılan yasama faaliyetleri karşılaştırılmalı olarak analiz edilmiştir. Çalışmada bu amaçla, kamu hizmeti yayıncılığıyla ilgili yasama faaliyetleri sırasında Türkiye Büyük Millet Meclis'nde yapılan müzakereler değerlendirilmiştir. Ayrıca değişik toplumsal kesimlerin bu yasalara dönük tepkilerini kavramak açısından gazeteler taranmıştır. Tezde kamu hizmeti yayıncılığıyla ilgili kamu politikası oluşturulmasında siyasi elitlerle birlikte devlet elitlerinin talep ve kaygılarının büyük bir rol oynadığı savunulmuştur. Bu konuda devlet elitleriyle siyasi elitlerin ittifakı Dünyadaki ve Türkiye'deki siyasal ve toplumsal gelişmelere göre şekillenmiştir. Örneğin, 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesinden sonra yayıncılıkla ilgili kamu politikasında kilit bir kavram olan özerkliğin getirilmesinde CHP ile devlet seçkinleri birlikte hareket etmişlerdir. Buna karşılık, 12 Mart 1971 Askeri Muhtırasından sonra özerkliğin kaldırılmasında bu kez AP ve devlet elitlerinin yakınlaştığını görmekteyiz. 12 Eylül 1980 Askeri darbesinden sonra kamu hizmeti yayıncılığıyla ilgili kamu politikasında devlet elitleri belirleyici bir rol oynamıştır. Çalışmada üzerinde durulan bir başka nokta, kamu hizmeti yayıncılığıyla ilgili kamu politika oluşturma sürecinde geniş toplumsal kesimlerin rolünün son derece sınırlı kalmasıdır.

In this study, the public service broadcasting in Turkey is analyzed in scope of public policy approach and the public policy formulation processes concerning the public service broadcasting during the period of 1960-2006 are tried to be clarified. In addition, the actions of the bureaucratic and political actors as the producers of the public service broadcasting policies are examined. The other issue discussed here is how the political, economic and social factors influence the policy formulation processes about the public service broadcasting. In accordance with this approach the study presents a comparative analysis of periodic legislative activities regarding the public service broadcasting in Turkey. To that end, this study evaluates Turkish Grand National Assembly debates held during the legislative proceedings about the public service broadcasting. Moreover, various newspapers have been scanned so as to see the reactions of various social segments toward these legislative acts. The thesis asserts that concerns and demands of both political and state elites have played a big role in public policy formulation concerning public service broadcasting. The alliance of state-political elites has been shaped by political and social developments both in Turkey and the world. For instance, the Republican People?s Party (RPP) acted in concert with state elites for introducing the autonomy, which is a key concept for the broadcasting-related public policy, following the 27 May 1960 Military Coup. On the other hand, we see a convergence between Justice Party (JP) and the state elites after 12 March 1971 Military Coup but just for removing aforesaid autonomy. State elites played a decisive role in public policy formulation concerning public service broadcasting after 12 September 1980 Military Coup. Another point on which this study emphasized is that large social segments have a highly limited role in the public policy formulation process concerning the public service broadcasting.