Salih Zeki Bey`in Hülâsa-i Hesâb-ı İhtimâlî adlı eseri ve olasılığın Türkiye`ye girişi

Abstract

15. yüzyılda Avrupa'da başlayan olasılık çalışmaları, Osmanlı Devleti'ne 19. yüzyılın sonlarında, Salih Zeki Bey'in çabaları sonucu giriş yapmıştır. Salih Zeki Bey, olasılık konusunda 2 müstakil eser yayımlamıştır. Bu eserler 1898 yılında yayımladığı Hülâsa-i Hesâb-ı İhtimâlî ve 1912-1913 yıllarında yayımladığı Hesâb-ı İhtimâlî'dir. İkinci eser Darülfünun'da verdiği derslerden oluşmaktadır. Bunlardan başka, 1900 yılında yayımladığı Kâmûs-ı Riyâziyyat adlı matematik ansiklopedisinde de olasılık ile ilgili maddelere yer vermiştir. Salih Zeki Bey''in bu eserleri, yarım asır süresince, olasılık konusunda Türkiye'de yayımlanmış olan tek müstakil eserler olarak kalmıştır. Bundan sonra, ancak 1962'ye gelindiğinde olasılık ile ilgili bir kitap basıldığını görüyoruz.

Probability studies started at 15th century, entered into Ottoman Empire by means of Salih Zeki Bey's works, in the later century of 19th. Salih Zeki Bey published two independent books on probability. One of these books was Hülâsa-i Hesâb-ı İhtimâlî, which was published in 1898, and the other one was Hesâb-ı İhtimâlî, which was published in 1912-1913. The latter was composed by Salih Zeki Bey's lectures at Darülfünun. In addition to these books, he gave place to probability on some entries of his encyclopaedia called Kâmûs-ı Riyâziyyat, which was published in 1900. These books by Salih Zeki Bey were the only independent books on probability for five decades. After this, we can note that next book published on probability was in 1962.