Çevresel sürdürülebilirlik ve havaalanlari: Esenboğa Havalimani örneği

Abstract

Havaalanlarının ekonomiye, sosyal hayata ve çevreye doğrudan, dolaylı ve katalitik etkileri bulunmaktadır. Çevresel etkileri en aza indirmek için havaalanlarının tasarımı, inşaatı ve işletiminde giderek artan bir çaba egemen olmaktadır. İklim değişikliği ve gürültü gibi tetikleyiciler havaalanlarını ve paydaşlarını uzun vadede iş ve işlemlerinde bu risklerin yönetilmesine yatırım yapmaya yönlendirmektedir. Dünyada hava ulaşımında giderek artan talep karşısında havaalanlarının işletmeci kuruluşları ve tüm paydaşları, havaalanının ekonomik canlılığını, işletme etkinliklerinin verimliliğini, doğal kaynaklarının korunmasını, yaşanabilirliği ve sosyal sorumluk bütünlüğünü sağlamak için daha bütünsel sürdürülebilirlik yaklaşımlarına yönelmektedir. Türkiye'de havaalanı işletmeleri hızlı bir gelişme süreci içerisindedirler. Havacılıkta, çevresel güvenliğin arttırılması ve çevresel etkilerin önlenmesi için çalışmalar yapılmaktadır. Türkiye'de havaalanı inşaat sektörü, planlama, tasarım, inşaat, ürün tasarımı ve üretimi gibi pek alanı içinde barındıran, çevre, toplum ve ülke ekonomisi için çok önemli bir sektördür. Çevresel sürdürülebilirlik ilkelerinin, biyopolitikaların ve çevresel biyoetik yaklaşımların havaalanı inşaat sektöründe de uygulanması bir gereklilik olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada; havaalanlarının çevresel etkileri, uluslararası ve ulusal sivil havacılık sektörünün çevresel sürdürülebilirlik yaklaşımları, sürdürülebilir havaalanı planlama, yapım ve işletim esasları araştırılmış ve öne çıkan uluslararası uygulamaların Esenboğa Havalimanı örneği ele alınarak değerlendirilmesi yapılmıştır. Türkiye havaalanlarında mevcut durum, yaklaşımlar, yaşanan hızlı gelişmeler, tetikleyiciler, engeller, öncelikler, tedbirler ve öneriler ortaya konmuştur. Türkiye'deki havaalanlarının çevresel sürdürülebilirlik öncelikleri ele alınarak sürdürülebilir yapım, sürdürülebilir havaalanı yaklaşımları ile Türkiye havaalanlarına uygun olan sürdürülebilir havaalanı planlama, yapım ve işletim esasları belirlenmiştir.

Airports have direct, indirect or catalitic effects on economy, social life and environment. Efforts to minimize environmental impacts increasingly dominate the design, construction, and operation of airports. Driving factors such as climate change and noise are prompting airports to consider long term investments in managing these risks to their operations, businesses, and stakeholders. In this era of increased demand to the air travel, the airport industry is engaging airport operators and their stakeholders to move towards more holistic sustainability approaches in order to ensure the full integrity of economic viability, operational efficiency, natural resource conservation, livability and social responsibility. In Turkey, airport operations industry has shown a rapid development. There are studies to improve environmental safety at airport and environmental security. Having contained processes such as planning, design, construction, product design and production; airport construction industry has been an important sector for environment, society and national economy in Turkey. In this respect, with the aim of environmental sustainability, it is necessary that the principles of biopolitics and environmental bioethics are applied in airport construction sector. In this study, environmental impacts of airports, environmental sustainability approaches of international and national civil aviation, construction and operation principles of sustainable airports were investigated and international practices are evaluated in the example of Esenboğa Airport. Turkish airports? rapid developments, current status, approaches, advancements, triggers, obstacles, priorities, cautions and suggestions are presented. The most appropriate sustainability priorities for the operational principles of Turkish airports in environmental sustainability, sustainable construction, sustainable airport planning and sustainable operations are identified and presented.