Asit toprakla kireç uygulamanın fosfor elverişliliğine etkisi

Abstract

ÖZET Değişik özelliklere sahip asit topraklara belirli konsantrasyonlarda kireç ve fosfor uygulanarak, toprakta yarayışlı fosfor ve pH değişimleri incelenmiştir. Araştırma için Doğu Karadeniz Bölgesinden üç adet karma toprak örneği alınmış, toprak örnekleri usulüne uygun olarak işlemlere tabi tutularak 2 mm'lik elekten elenmiştir. Elenmiş topraklara değişik oranlarda kireç (0, 300, 600 mg/100g) ve fosfor (0, 50, 100 ppm) uygulanıp tarla kapasitesinde inkübasyona bırakılmış 10, 20, 40, 80. günlerde pH değerleri ve elverişli fosfor miktarları belirlenmiştir. Fosfor elverişliliği yönünden; yöre, zaman, kireç, fosforun etkisi, yöre x kireç ve yöre x fosfor interaksiyonunun etkisi istatistiksel anlamda önemli (PO.01), diğer tüm faktörler ve interaksiyonların etkisi önemsiz olmuştur. pH değerleri açısından; yöre ve zaman etkisi ile yöre x zaman, yöre x kireç, zaman x kireç ve yöre x zaman x kireç interaksiyonlarının etkileri istatistiksel olarak önemli (P< 0.01), diğer tüm faktör ve interaksiyonların etkisi önemsiz olmuştur. Araştırma sonuçlarına göre pH ile fosfor elverişliliği arasında (r = 0.55**) önemli pozitif; pH ile fosfor fiksasyonu arasında da (r = -0.99*) önemli negatif ilişkiler belirlenmiştir.

SUMMARY The purpose of this study was to determine the effects of different lime and phosphorus concentrations on available phosphorus of soil with different pH levels. Three soil samples which had been collected from Eastern Black Sea were passed through a 2 mm sieve. Different levels of lime (0, 300, 600 mg/100g) and phosphorus (0, 50, 100 ppm) were applied to soils. In order to determine pH and available phosphorus, soils kept in field capacity were incubated for 1 0, 20, 40, 80 days. In terms of available phosphorus, the effects of location, time, lime, phosphorus, location x lime and location x phosphorus interactions were found statisticaly significant (P< 0.01), while the effects of the other factors investigeted and their interactions were insignificant. On the other hand, with regard to pH, the effects of lime, time, location x time, location x lime, time x lime, and location x time x lime interactions were statistically significant (P< 0.01). The effects of the other factors investigeted and their interactions were insignificant. Result of this study revealed that significant and positive correlation was found between pH and available P (r = 0.55**) as correlation between pH and P-fixation was found to be negative (r = 0.99*).