Zâli Ahmed bin Mustafa`nın Kasîde-i Bürde şerhi

Abstract

İlk önceleri Arap şairlerin kullandığı kasîde, Hz. Peygamber'e Ka'b bin Züheyr'in Bâ'net Suad veya Kasîde-i Bürde olarak bilinen kasidesini yazmasıyla bütün İslam coğrafyasına yayılır. Ka'b'dan sonra Muhammed el-Bûsırî de Kasîde'yi Bürde adıyla meşhur bir kasîde yazar. Bu iki önemli eser sayesinde hem kasîde nazım şekli hem de kasîde-i bürde üzerine önemli eserler yazılır. Türk edebiyatında da Kasîde-i Bürde oldukça ilgi görmüş; şairlerimiz tarafından, tercüme, şerh, tahmis, tesdis vb formlarda edebiyatımıza ürünler kazandırılmıştır. Edebiyatımızda özelikle Muhammed el-Bûsırî'nin Kasîde-i Bürde tercüme ve şerhi önemli bir yer tutmaktadır. Türk edebiyatına yapılan tercümelerden birisi de Zâli Ahmed bin Mustafa'nın, Muhammed el-Bûsırî'ye ait olan Kasîde-i Bürde şerhi tercümesidir.Çalışmamızın ilk bölümündede kasîde nazım şekli ve Kasîde-i Bürde hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde ise Zâli Ahmed bin Mustafa'nın, Muhammed el-Bûsırî'ye ait olan Kasîde-i Bürde şerhi tercümesi transkripsiyon sistemiyle günümüz alfabesine aktarılmıştır. Yapılan çalışmayla bu eser, tanıtılmış ve müellif nüshasına yakın bir nüsha ortaya konularak ilim dünyasına kazandırılmıştır.Anahtar Sözcükler: Bûsîrî, Kasîde-i Bürde, Zâli Ahmed Bin Mustafa, Şerh, Çeviri

Evlogy (kasides) that Arabic poets initially used spreads over the uhole Islamic regions with Ka'b bin Züheyr's evlogy (kasides) Ba'net Suad or known as Kaside-i Bürde for prophet Mohammed. After Ka'b bin Züheyr, Muhammed el-Būsırį creats a famous evlogy (kasides) named as Kaside-i Bürde, too.With the help of these two significant Works very consequentinal Works are created on both evlogy (kasides) as averse and Kaside-i Bürde ın Turkish literature, Kaside-i Bürde has always been concerned and many kinds of Works have been formed as translation, expounding, tahmis (adding three lines to averse) or tesdis (adding four lines to averse) by our poets. Especially, Muhammed el-Busırı's translation and expounding of Kaside-i Bürde has a significant place in Turkish literature. Another translation of Kaside-i Bürde for Muhammed el-Būsırį.In the firt part of this study, evlogy (kasides) as a verse and in the second part, Kaside-i Bürde have been explained, In the third part, Zāli Ahmed bin Mustafa's expounding and translation of Kaside-i Bürde for Muhammed el-Būsırį has been transferred to our current alphabet with the transcription method.This study has been introduced and presented to the science world forming a similar copy to the writer's copy.Key Words: Bûsîrî, Kasîdes Bürde, Zâli Ahmed Bin Mustafa, expounding,translation