Melhame-i Şeyh Vefa giriş-metin-sözlük

Abstract

ÖZET Bu çalışma Şeyh Vefâ'nın Melhame-i Şeyh Vefa û'1-Küsûf ve'z-Zelzele ve'l- Matat ve'1-Cevviyyât el-Uhrâ adlı eserinin çeviriyazımı ve metnin sözlüğünü içermektedir. Giriş, metin, sözlük bölümlerinden meydana gelen çalışmanın giriş bölümünde Şeyh Vefa ve Melhame'si hakkında kısaca bilgi verilmiştir. 1491 yılında vefat etmiş olan Şeyh Vefa yaşadığı dönemin önemli bilginlerindendir. Tasavvuf, astronomi ve astroloji alanlarında eserler vermiştir. Çalışmaya konu olan Melhame-i Şeyh Vefa Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi Yeniler 302/1 no'da kayıtlı olup müstensihi ve istinsah tarihi belli değildir. Müellif XV. yüzyılda yaşamışsa da eldeki nüsha XVIII. yüzyıl dil özelliklerini yansıtmaktadır. Konusu güneş tutulması, gök gürlemesi, deprem gibi doğal olayların işaret ettiği felâketlerdir. Müellif, eski müneccimlerin sözlerinden hareketle şemsî aylar içinde gerçekleşen doğal olaylardan sonra nerede ve ne tür felâketler görülebileceği üzerine kehanette bulunmaktadır. Çalışmanın metni eserin yazıldığı dönemin dil özelliklerine uygun olarak düzenlenmiştir. Bu arada eksik ya da silik olan bazı kısımlar, eserin diğer bölümleri dikkate alınarak tamamlanmış, bu ilâveler köşeli parantez içinde gösterilmiştir. Sözlükte metinde geçen kelimelerin geçtikleri yerlere göre kazandıkları anlamlar tespit edilmeye çalışılmış, kelimenin bu anlamlarıyla kullanıldığı yerler numaralarıyla gösterilmiş, bazı kelimeler için örnek cümleler yazılmış, ancak kelimenin geçtiği yerleri gösteren referans numaraları en çok üç taneyle sınırlandırılmıştır. Bu bölümde tam bir dizin değil, olabildiğince ayrıntılı bir metin sözlüğü oluşturulması amaçlanmıştır.