Beşiktaş Mahkemesi 62 numaralı şer`iye sicili defteri (H. 1061-M. 1651)

Abstract

IV TÜRKÇE ÖZET Osmanlı Devleti'nin yargı müessesesi şer'iye mahkemeleridir. Mahkeme tutanaklarını ihtiva eden şer'iye sicillerinde kişilerle ilgili olaylar ve bu olayları sonuca bağlayan kararların yanışına idari düzenlemeler yer almaktadır. Elimizde çalıştığımız defter Beşiktaş mahkemesinin 62 numaralı şer'iye sicilidir. Bu defterde hicri 26 Rebî'ul-evvel - 15 Zilka'de 1061 (miladî 19 Mart - 30 Ekim 1651) tarihleri arasında yazılmış kayıtlar yer almaktadır. Defterde yer alan kayıtların çoğunluğunu hüccetler oluşturmaktadır. Hüccet; kadı huzurunda tarafların anlaşmaya vardıklarını belirten ve kadının tasdikleyerek taraflara verdiği belgedir. Çalışmamızda önce hücceti açıklayıp, defterde bulunan hüccetler ışığında Beşiktaş'ın söz konusu dönemdeki sosyal ve ekonomik durumu hakkında bir değerlendirme yaptık. Daha sonra defteri basit transkripsiyon metoduyla transkrip ettik. Transkripsiyonda defterin dil hususiyetlerini bozmadan aktarmaya çalıştık. Çalışmamızın son kısmında sicilde bulunan bütün hükümleri numaralandırarak bunların muhtevasını kısaca özetledik. Defterde bazı kayıtlar Arapça olarak yazılıdır. Arapça kayıtların transkribini yapmayıp, metnin orjinalini varak ve hüküm numarası sırasına göre metin transkribi içine yerleştirdik. Beşiktaş mahkemesinin 62 numaralı şer'iye sicilini ihtiva eden bu defterde emlak ve arazi alam-satımı, alacak-verecek davaları, köle ve cariye azadı, vakıflara ait çeşitli konular, evlenme ve boşanmayla ilgili çeşitli hükümler yer almaktadır. Defterimiz Beşiktaş'ın söz konusu dönemdeki demografik yapısı, sosyal, ekonomik ve idari durumu gibi konuların araştırılmasında önemli bir kaynak durumundadır.

V BEŞİKTAŞ COURT Number 62, Sharia Record Book (Seriye Sicil Defteri) Summary of the Thesis Justice Institution of the Ottoman Empire is Sharia Courts. (Seriye Mahkemeleri) In the registers, which contain trial records, together with cases recording people and the final decision resulting these cases, also there are administrative regulations. In this thesis we deal with the Sharia record book, number 62 of the Beşiktaş Court. This record book contains the trial records between 19 March-30 October 1651, (26 Rebi'ul-ewel- 15 Zilkade 1061 Hicri). Most of the records deal with hüccet. Hüccet is a document of final decision as an evidence of agreement among two defendants which is confirmed by Kadi. In this study we explained the meaning of hüccet and in their lights we try to research the social and economic position of the period. Then, we made transcript the record book with a simple method. In this transcription we tried to quote the text dependent on the language characteristics. At the last part of our study, we summarized the content of all the judgments by enumerating them. Some records are written Arabic in the record book. The original of Arabic the texts were out in order according to judgment and document (varak) numbers without transcription. In this book which contains No: 62 of Sharia registers of Beşiktaş Court, the main topics are, real estate, land dealings, borrowing-lending cases, slave-car/ye emancipation, some topics regarding vakifs, and decisions about marriage and divorce. Our register book is also a source book for the study of Beşiktaş' s demographic, social, economic and administrative structures.