Pervane Beg Nazire mecmuası (392a-415b)

Abstract

ÖZET PERVANE BEG NAZÎRE MECMUASI (392a -415b) Pervane b. Abdullah Bey' in 1560'ta tertip ettiği, 627 varaktan müteşekkil 625 şairin 7360 naziresi bulunan, yegâne nüshası Topkapı Sarayı Bağdat Köşkü Kütüphanesi'nde B.406 numarayla kayıtlı olan ve Kanunî Sultan Süleyman'a takdim edilen bu eser edebiyatımızın en önemli nazire mecmualarındandır. Tezde 392a - 415b arasındaki varakların transkripsiyonlu metni hazırlanmıştır. Ele alınan varaklarda 35 tanzîr edilen gazel, nazire aralarına serpiştirilmiş 35 gazel ve 232 nazire mevcuttur. Bu metinlerde geçen Arapça unsurlar da tespit edilmiştir. İndeksle beraber gazeller ve nazireler listesi de hazırlanmış olup karşılaştırma yapılan divanlarla faydalanılan kaynak eserlerin bibliyografyası da verilmiştir. Ele alınan metnin içindeki gazeller ve nazîreci şairler arasında sultanlar ve şehzadeler de bulunmaktadır. Sultan padişahlar içinde Sultan Bayazıd, Fatih Sultan Mehmet, Kanunî Sultan Süleyman bulunmaktadır. Şehzadeler içinde ise Sultan Korkud ve Cem Sultan vardır. 16. yüzyılın dil hususiyetlerini görmek bakımından farklı bir önem arz eden eserde, Eski Anadolu Türkçesi'nin de bazı dil özellikleri yer alır. Nesih ile yazılmış olan bu eserde tanzîr edilen gazelin şairi ve kimliği hakkında az da olsa bilgi bulmak mümkündür. Basılı divanlarla yapılan karşılaştırmalarda vezin ve anlam olarak doğru olanı metne alınıp farklılıklar dipnotlarda belirtilmiştir. Pervane Beg Nazire Mecmuası'nda bulunmayıp divanlarda bulunan gazeller, beyitler ya da mısralar metnin içine dahil edilmiş ve bu durum da dipnotlarda belirtilmiştir.

ABSTRACT -SUMMARY- Pervane b. Abdullah Beg's Mecmu'a of Nazires which was arranged in 1560 as 627 sheets presented to Süleyman I is one at the most important mecmu'as. It contains 7360 ghazels of 625 poets. It's recorded with number 406 in Topkapi Place Museum Library's Baghdad Catalogue. In this thesis the ghazels between page 392a - 415b of the book mentioned above are transcribed. In these pages there are 232 ghazels which were written as a response to 35 ghazels of other poets. Arabic phrases and sentences are determined. The index, the list of nazires, the list of ghazels and the bibliographia contains the source works and divans are prepared. There are sultans and shahzades (princes) amoung poets. Sultan poets are Bayazid, Mehmed, Süleyman ; shehzade poets are Sultan Korkud and Cem Sultan. In this book the features of language of 16th century an the historical Türkiye Turkish were together. It's also important. In this book which was written whit nesih short information about poets are found. The ghazels are compared whit the ghazels in the published divans. The true one of the same ghazels in meter and meaning are taken into text. The differences are determined in footnotes and apparatus. The ghazels verses or lines which are not found in the Mecmu'a but in the published divans are added to the ghazels and determined in footnotes.