1148-1152/ savaşı tarihçesi (Subhi Mehmed`in Müzakerat-ı Sulhiyye tarihçesi adlı eseri)

Abstract

18. Yüzyıl Osmanlı Devleti bürokratlarından olan Subhî Mehmed Efendi'nin vak'- nüvistlik (resmî tarihçi) döneminde yazdığı Tarih-i daha sonra Matbaa-i Âmîre'de basılmış olup Osmanlı Devleti tarihine ilişkin ikinci kitabı olan Müzâkerât-ı Sulhiyye Tarihçesi adlı eseri ise çalışmamıza konu olmuştur. Eser Süleymaniye Kütüphanesi Esad Efendi Kitapları bölümünde 2100 numara ile kayıtlıdır. Kitabın başında Tarih-i Belgrad kaydı bulunmaktadır. Güzel, okunaklı ince nesih tarzda yazılmış ve toplam 105 varaktır. Eksik sayfası bulunmamaktadır. Osmanlı Devleti ile Rusya ve Avusturya Devletleri arasında 1736-1739 yılları arasında meydana gelen savaşları konu edinmiştir. Ayrıca 173 9 'da imzalanan Belgrad antlaşmaları da kitabın bir diğer konusudur. Savaş öncesi siyasi durum, sınır boylarının ahvali ve sınırlarda özellikle Rusların tecavüzleri anlatılır. Daha sonra savaşın başlama sebepleri, Avusturya ve diğer Avrupa'lı devletlerin tutumları anlatılır. Rusya'nın Kırım'a saldırmasıyla başlayan savaşın tüm safhaları anlatılmıştır. Neredeyse savaşla birlikte başlayan barış görüşmeleri ve ardından Avusturya Devletinin savaşa girmesi tüm tafsilatı ile kitapta mevcuttur. Yapılan tüm muharebeler, kazanılan zaferler ve başarısızlıklar tüm detayıyla ele alınmıştır. Ayrıca cephede ve savaş yıllarında İstanbul'da yapılan tayin ve azilleri takip etmek mümkündür. Müellif Subhî Mehmed Efendi ulaştığı tüm belgeleri ayrıca hazır bulunduğu meclislerde konuşulanları kitapta değerlendirmiştir. Giriş kısmında Rusya ile İran arasında Osmanlı Devleti aleyhine yapılmış bir antlaşmanın tam metni de bulunmaktadır. Sonuç olarak müellif Subhî Mehmed Efendi'nin vak'a-nüvis sıfatıyla meydana getirdiği bu eser, 3 yıllık bir devrede cereyan eden Osmanlı-Rusya-Avusturya savaşları ve barış görüşmelerini birinci elden anlatan bir kaynak konumundadır. V

Subhi Mehmed efendi, who is an 18th century Ottoman historian, has completed his study called ` Müzâkerât-ı Sulhiyye Tarihçesi` ( Peace Talks Chronicle) which is the subject of this research, in the year 1154 hejira. It is located in the Esad Efendi kitapları (Esad Efendi Books) section of Süleymaniye Library with the registration number of 2100. Tis book, which mentions the events of 1736-1739 Ottoman-Russian- Austrian war years, the reasons and the course of the war, and the content of the Belgrade treaty that is the signed afterwards, has been written with a smooth Turkish. The war broke open Russia and Austria had allied againts Ottoman Empire and gave up the then-current peace to take advantege of the Ottoman Empire'a war with Iran, and ended with Belgrade treaty. France acquired important commercial privileges from Ottoman Empire in return to the role it played in this teraty. Although Ottomans were not inclined to go to at war with Russia, upon consistent aggressions from that side, they have ended the war with Iran by signing a treaty, and declared war on Russia reluctantly. By moving to the Ottoman soil through Crimea, and Azov Russians succeeded to invade Azov. Initially, based on an agrement with Russia, Austria was not involved, physically, in the war, and kept Ottoman Empire busy for a long time by promising mediation between Russians and Ottomans. Later on Austrians too joined the war. In addition to thr details of the events mentioned above, the discussions that took place in Istanbul about the basics of the war and peace, the appointments and discharges in Istanbul and in the Military, and the details of the correspondence between europen states and the embassies can be found in this book. VI