Daphan Ovası topraklarının bitkiye yarayışlı poyasyum durumunun belirlenmesinde değişik yöntemlerin kullanılabilirliğinin araştırılması

Abstract

Erzurum-Daphan ovası topraklarının potasyum durumunu Neubauer fide yöntemine göre saptamak ve bu topraklarda bitkiye yarayışlı potasyumun belirlenmesinde 11 farklı kimyasal ekstraksiyon yönteminin (0.5 N Amonyum asetat, Morgan, 1 N Amonyum asetat, 1 M Amonyum karbonat, Amonyum bikarbonat + 0.005 M DTPA, 0.5 N Magnezyum asetat, 0.01 M Kalsiyum klorllr, 0.3 N Hidroklorik asit, 0.5 N Hidroklorik asit, 1 N Nitrik asit ve saf su yöntemi) kullanılabilir olup olmadığını araştırmaktır. Bu amaçla 11 farklı seriden kompoze yüzey toprak örneği alınmıştır. Sera denemesi, Neubauer fide yöntemine göre şans blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuş ve yürütülmüştür. Denemede test bitkisi olarak arpa hordeıım vulgare kullanılmıştır. Deneme topraklarının yarayışlı potasyum kapsamlarını belirlemede kullanılan kimyasal yöntemlerden uygun olanının seçilmesi amacıyla biyolojik ölçüt olarak, bitki K içeriği, total potasyum alımı ve kuru madde verimi temel alınmıştır. Yapılan istatistiksel değerlendirmeler sonucunda, denemeye alınan toprakların tümü için, kullanılan kimyasal yöntemlerin biyolojik ölçütlerle yakın ilişki vermediği belirlenmiştir. Neubauer fide yöntemine göre, söz konusu topraklarda potasyumun noksan olmayıp, fazlasıyla yeterli düzeyde olduğu anlaşılmıştır.

SUMMARY Potassium status of Daphan plain soils was to determine and also to find out suitability of different extraction methods (0.5 N NH4OA0 1 N NH4 0Ac. Morgan, İM NH4CO3, IMNH4HCO3 + 0.005 M DTPA, 0.5 N Mg (OAc)2, 0.01 M CaCI2, 0.3 N HC1, 0.5 N HC1, İM HNO3, and distilled water) in determining of the plant available potassium in Daphan plain soils. Representative 1 1 soils samples were collected from different soil series. A greenhouse experiment was conducted using randomised block design each treatment replicated three limes. Barley (hordium vulgare) was used as a test plant according to Neubauer seeding method. Plants were harvested after 17 days and yield of dry matter, potassium content and total potassium uptake of the barley plant were determined. In order to select the most suitable chemical method as related to dry matter, potassium content and total potassium uptake of test plant was taken as the standart (biological) indexes. The results of the statistical analyses indicated that, all chemical extraction methods were not interrelated with biological indexes for the plant available potassium investigated in Daphan plain soils. However, the potassium is adequate level for all soil samples according to Neubauer method.