Yenikapı Sağlık Ocağı bölgesinde 0?18 yaşındaki çocuklarda özürlülük sıklığı ve etkileyen faktörler

Abstract

Özürlüler toplumun sağlığın korunması ve geliştirilmesi açısından önemli birrisk grubudur. Toplumda önemli bir paya sahip olmaları, özel sorunları olmalarınedeniyle öncelikli hizmet gereksinimleri vardır. Ülkemizde çocuklarda özürlülükprevalansı %1,54 ? %1,96 arasında verilmekle beraber Diyarbakır'da bu konudayapılmış çalışma bulunmamaktadır.Bu çalışmanın amacı Diyarbakır il merkezinde Yenikapı Sağlık Ocağıbölgesinde 0?18 yaş grubu çocuklarda, özürlülük sıklığı, etkileyen faktörleri veözürlülerin sorunlarını araştırmaktır.Araştırma kesitseldir. Yenikapı Sağlık Ocağı bölgesinde sistematik örneklemyöntemi ile seçilen 359 hanedeki 1159 çocuk araştırma kapsamına alınmıştır. Anketformu eşliğinde aileleriyle görüşülmüştür. Veriler bilgisayar ortamında SPSS 10,0,Epi Info 2000 paket programlarında değerlendirilmiştir. İstatistiksel olarak yüzde,ortalama, standart sapma değerleri kullanılmıştır. Khi-kare ve Eğimde Khi-kareanalizleri yapılmıştır.Çocukların %47,5'i kız, %52,5'i erkek, yaş ortalaması 8,9 idi. Çocuklarınannelerinin %67,4'ü, babalarının %28,7'si okuryazar değildi. Babaların %88,0'i işsizveya geçici işlerde çalışmaktaydı. 1, ve 2, derece akraba evliliği sıklığı %38,4 olaraksaptandı.Araştırmada özürlülük prevalansı %4,4 olarak bulunmuştur. Kız çocuklarının%3,3, erkek çocukların %5,4'ünün özürlü olduğu bulunmuştur. Özürlülük sıklığı 0?4yaş grubunda %3,4, 15?18 yaş grubunda %7,1 idi. Özürlülük nedenlerinin %50,9'nun doğum sonrası, % 42,9'nun doğum öncesi olduğu saptanmıştır. Doğumöncesi dönemde akrabalık (%21,3), doğum sonrası dönemde hastalıklar (%39,2)anneler tarafından en önemli nedenler olarak ifade edildi. Doğumunda güçlükçıkanlarda özürlülük oranı %6,4 iken diğerlerinde %3,7 idi. Çocukların %23,5'iortopedik, %25,5'i zihinsel, %17,6'sı konuşma, %11,8'i görme, %7,8'i işitme,%13,7'si birden çok özüre sahipti. Özürlü çocukların %14,2'sinin özel okulda eğitimvaldığı, %37,2'sinin günlük yaşam aktivitelerinde bağımsız olduğu , %47'1'inin tedaviolduğu saptanmıştır.Diyarbakır kentinde, sosyoekonomik düzeyi düşük bir bölgede, çocuklardaözürlülüğün yaygın olduğu, cinsiyetin, yaşın, anne-baba akrabalığının, doğumdagüçlük çıkmasının özürlülüğü etkileyebilecek faktörler olduğu, özürlülüğün yarısınındoğum sonrası dönemde oluştuğu, özürlü çocukların eğitim ve sağlık hizmetlerindenyeterince yararlanamadıkları sonucuna varılmıştır.Özürlüğün önlenmesi için birincil ve ikincil koruma etkin olmalıdır.Özürlülük sıklığının düşürülmesi için halkın eğitim ve sosyo ekonomik düzeyininyükseltilmesi gerekir.Anahtar kelimeler: Özürlülük, prevalans, çocuklar, Diyarbakır

Disabled people compose an important risk group for the public in terms ofpreventing and improving of health. They have a prior necessity for the health servicesbecause of having an important place in public and also for their special problems.Although the prevalence of disability in our country oscillates between % 1,54 and %1,96 and there is no statistical information for this subject in Diyarbakır.The aim of this study is to investigate the prevalance of disability and theproblems of the disabled people factors that affect the prevalance in children who arebetween 0?18 ages at theYenikapı Health Care Center.This study was cross-sectional. 1159 children chosen with the sistematicsample metod had been taken place in this study at the area of Yenikapı Health CareCenter. Designed questionare form had been applied with the face to face meetingtecnic. Data was evaluated with SPSS 10,0 and Epi Info 2000 packet programs.Statistically percent, mean, and standart deviation values were used. Moreover, chisquareand chi-square for trend test were used.%47,5 of children were girl , %52,5 were boy and average of these children?sage was 8,9. %67,4 of these children?s mothers and %28,7 of their fathers wereilleteral. %88,0 of the fathers were jobless or seasonal workers.Prevalance of disability was found %4,4 in our study. Prevalance of disabilitywas %3,3 for women and %5,4 for men. Also, it was determined that the disabilitywas %3,4 for 0?4 ages group, %3,3 for 5?9 ages group, %4,8 for 10?14 ages group,%7,1 for 15?18 ages group. The prevalancy of relative marriage is detected at the levelof % 38,4. %50,9 of the reasons of disability is detected as coming after birth and%42,9 of them as coming before birth. In the pre- birth period the reason of relativity inmarriage (%21,3) after-birth period the reason of illnesses (%39,2) were said to be theviimost important reasons by the mothers.The disability rate among the mothers whosebirth-givings were full of distress was %6,4 and fort he birthgivings this rate was %3,7.It was established that %23,5 ofdisability people had orthopedical disability,%25,5 of them had mental disability, %17,6 of them had speaking disability, %11,8 ofthem had seeing disability, %7,8 of them had hard of hearing disability, %13,7 of themhad disorders more than one, %14,2 of them were educated at private schools, %37,2were indepentant from daily activities, %47 of them had an treatment.In Diyarbakır city the results arrived at that in the region that lacks welfare onsocio-economic level disability among the children is prevailed and that sex, age andmother-father relativity are the factors those could affect disabiltiy at the time of birthand that %50 of disability occurs after-birth and that disabled children could not makeuse of education and health services.Primary and secondary prevention must be effective for disabled people.Educational and social-economic levels of the public must be improved in order toincrease the prevalance of disability.Key words: Children, disability , prevalance, Diyarbakır