Bölgesel güvenlik; Türkiye ve Rusya işbirliği

Abstract

viiÖZETİkinci Dünya Savaşı'nın ardından ortaya çıkan iki kutuplu dünyada ideolojilerinçekişmesinin yol açtığı Soğuk Savaş'ın ardından güvenlik algılamaları, tehdit kavramındakidönüşüme paralel olarak değişmiştir. Tehdit kavramındaki değişim, güvenlik politikalarına dayansımış kolektif güvenlik anlayışı yerini bölgesel güvenlik anlayışına bırakmıştır.Bölgesel güvenlik anlayışına geçiş; ön yargıların bir kenara bırakılmasını da zorunlukılmıştır. Çağımızda yıllardır birbirleriyle mücadele eden toplumların bölgesel çaptakiişbirliği girişimlerine şahit olmaktayız.Türkiye ve Rusya da etki alanlarının çakışmasından ötürü birbirleriyle bu bölgelerinegemenliği için uzun süreler mücadele etmişlerdir. Osmanlı İmparatorluğu ve Çarlık Rusyasıdöneminde her iki taraf, Balkanlar ve Kafkasya'nın egemenliği uğruna birbirlerine karşımücadele içinde olmuşlardır. Rusya Federasyonu'nun kurulmasından sonra Ankara veMoskova kısmen Balkanlar'da, ancak daha çok Orta Asya ve Kafkaslar'da nüfuz mücadelesiiçinde olmuşlardır. Rusya ve Türkiye'nin etki ve güvenlik alanlarının aynı olmasındankaynaklanan siyasi soğuklukları, bölgenin kaderini çoğu kez olumsuz yönde etkilemiştir.Buradan hareketle çalışma; her iki ülkenin etki alanları olan Balkanlar, Kafkaslar,Orta Asya ve Orta Doğu'da bölgesel çapta bir işbirliğine gidip gidemeyeceğini ele almaktadır.`Bölgesel Güvenlik; Türkiye ve Rusya İşbirliği` konulu araştırmada genel olarakTürkiye ve Rusya'nın Orta Asya-Kafkasya, Orta Doğu ve Balkanlar ekseninde bölgesel veküresel aktörlerle ilişkileri ele alınmıştır. Araştırmada Balkanlar, Orta Asya ve Orta Doğu ileKafkaslar'da gelişen olaylar irdelenirken Türkiye ve Rusya arasında bölgesel çapta işbirliğiolasılığı sorgulanmıştır.Araştırma; Türkiye ve Rusya'nın bölgelerine yönelik olarak siyasi ve ekonomikişbirliği yapabileceği sonucuna varmıştır. Buna ek olarak Türkiye'nin Rusya ile kuracağıişbirliğinin, Avrupa Birliği'nin en önemli enerji tedarikçisi olan ve örgütle ilişkilerini yüksekdüzeyde tutma çabasındaki Rusya ile örgüte üye olmayı hedefleyen Ankara açısından olumluolabileceği sonucuna varılmıştır. Orta Doğu, Balkanlar ve Kafkasya coğrafyasına etki edenbu iki bölgesel aktörün çıkar çatışmalarının sona erdirilmesi, anılan coğrafyaların istikrarakavuşması yolunda atılmış önemli bir adım olacağı sonucu çıkmaktadır.

viiiSUMMARYAfter the Cold War, security considerations has changed parallel with thetransformation of the threat concept. Transformation of the threat concept has been reflectedto security politics as well and regional security has taken the place of collective securityperspicacity.The transition to regional security concept has reqired that prejudices be put aside. Inour age, we witness the enterprises of cooperation in a regional scale of the communitieswhich had been struggling for many years.Because of the same impact zone, Turkey and Russia has battled for dominance ofthese regions for ages. During administration of Ottomans and the Czardom, Turks andRussians strove for Balkans and Caucasus. After the foundation of the Russian Federation,Ankara and Moscow, partially in Balkans but usually in Inner Asia and Caucasus, struggled tobroaden their influences. Turkey's and Russia's mutual distance arising from sharing the sameimpact zone and security regions have affected these regions' fate negatively.Thus the study has searched whether they can carry out a cooperation in Balkans,Caucasus, Inner Asia, Middle East.In the research entitled `Regional Security; Turkey and Russia Cooperation` Turkeyand Russia's economic and political relations with regional and global actors has been dealtwith in axis of the Inner Asia-Caucasus, the Middle East and the Balkans. In the researchwhile affairs in these areas involved are examined, contingency of cooperation has beenquestioned.The research has concluded that Turkey and Russia can realize economic andpolitical cooperation regarding their regions. Moreover, it has been concluded that a Turkish-Russian cooperation can be positive both for Russia, the most important country providingenergy for Europe and trying to keep its relations with E.U. in a high level and Turkey,aiming at being a member of the E.U.Ending the conflicts of interest of these two regional agents, which influence theregions of the Middle East, the Balkans and the Caucasus, will be an important step to thestabilization of mentioned areas.