Jean Paul Sartre`ın varoluş felsefesinde öteki kavramı

Abstract

Jean Paul Sartre'ın Varoluş Felsefesinde Öteki KavramıÖZET?Öteki,? Kıta Avrupa felsefesi için çok önemli bir kavramdır. Çünkü yirminci yüzyılın ilkyarısından itibaren sanayi toplumunun aşılmasıyla birlikte ortaya çıkan modern toplumda insanilişkileri daha çok kıvrımlaşmış ve bu kıvrımlaşmayla birlikte oluşan birey ve öteki arasındakiilişkinin boyutlarında da bir takım problemler meydana gelmiştir. Yirminci yüzyılın insansorununu işleyen filozofları ve felsefeleri de çağın koşulları gereğince bu modern toplumdakibirey ve öteki arasındaki ilişkinin boyutlarını bir problem olarak görmüşler ve bu yüzden buproblemin tarihsel olarak felsefi nedenlerini ve sonuçlarını ele almışlardır. Bu bağlamda KıtaAvrupa felsefesinde birey olma sorununu ilk defa yoğun biçimde Nietzsche felsefesinde elealmıştır. Daha sonra Kierkegaard, Heidegger... Sartre felsefelerinde bireyselleşmeye büyük birönem vermişler; insan olmanın veya evet ben yaşıyorum, yaşadım diyebilmenin ölçütünü,kişinin içinde bulunduğu toplumun değerlerinden sıyrılarak kendisine ait otantik bir yaşamoluşturabilmesine bağlı kılmışlardır.Sartre'ın varoluş felsefesinde ise öteki cehennemdir ve öteki, bireyin özgürlüğünetehdittir. Bu tehdidin aşılması da yalnızlaşmak ve bu yalnızlık içinde yaşama dair hiçbir özselgerçekliği kabul etmeden, yeniden varoluşunu oluşturabilmekle olanaklıdır. Bu yüzden varoluşbir olanaktır. Kimin karşısında bir olanaktır? Beni donuklaştıran, sıradan bir nesne durumunadüşüren, benim dünyamı parçalayıp kendi bakışıyla bilincine göre yeniden oluşturan öteki'ninbakışı karşısında. Birey için bu öteki'nin varlığı onun yaşamını oluşturmasında en büyük engelolduğundan bunun aşılması gerekir. Bu aşılma nasıl olanaklı olacaktır? Sartre bu sorununcevabını doğrudan vermez. Fakat romanlarındaki karakterler bunun nasıl aşılacağınıseçimleriyle gösterirler. Bu da otantik bir yaşam kurarak, özgürlük ve sorumluluk bilinciiçerisinde bağlanmayla olanaklı olabilecektir. Tezde öteki ve birey arasındaki çatışmanınfelsefi temelleri, nedenleri, çatışmanın insan yaşamına etkileri Sartre'ın edebiyat ve felsefeeserlerinde kurduğu varoluş felsefesinde öteki kavramı bağlamında bu problemleri nasıl ortayakoyduğu ve nasıl açıkladığı incelenecektir.

The Other One Concept in Existence Philosophy of Jean Paul SartreABSTRACT?The Other One? is a very important conception for the philosophy of ContinentalEurope. Individulaism increased by human affairs becoming more complicated in the modernsociety that appeared together with the transcending of the industrial society from the first halfof the twentieth century. In Continental Europe philosophy, first Nietzsche discussed the issueof being an individual intensely in his philosophy. Later on, all Kierkegaard, Heideggerâ¦..Sartre have given great importance to individualism, and they considered the measure of beinga human or saying ?Yes I am living?, ?I lived? is dependent on one?s getting free of the valuesof the society he is living in and developing an authentic life of his own.In Sartre?s existantialist philosophy ?the other one is hell? and ?the other one? is a threatto the freedom of the individual. Getting over this threat is possible only by becoming isolatedand in this isolation forming re-existence without accepting any core reality about life. Hence,existence is a possibility. A possibility against whom? Against the other one?s view that dimsme, reduces me to an ordinary object and demolishes my world and re-forms it according tohis own conscious and view. Because, for the individual the existence of the other one is thegreatest obstacle to form his own life that should be got over. How will that getting over willbe possible? Sartre doesn?t give the answer to that question directly. However, the charactersin his novels expose how that will be got over with their choices. That will be possiblethrough forming an authentic life, commitment with the conscious of responsibility andfreedom. In the thesis the philosophical basis of the conflict between the individual and theother one, how Sartre displayed and explained these problems in context of the other one inexistence philosophy he formed in his works of literature and philosophy will be analysed.