İşletmeler arası ilişkilerin oluşturulması ve sürdürülmesi kararlarında etkili faktörlerin Antalya ili mobilya imalat KOBİ`leri bağlamında araştırılması

Abstract

Günümüzün şiddetli rekabet ve çalkantılı piyasa ortamında, değişen koşullara en hızlı biçimde yanıt geliştirme zorunluluğu işletmelerin birbirleri ile olan ilişkileri üzerine daha dikkatli bir biçimde eğilmelerine, daha sıkı, birbirine daha bağlı ilişkiler geliştirmelerine neden olmaktadır. İşletme stratejileri gereği gerçekleştirilen bu sıkı sözleşmeler son dönemde araştırmacılar açısından da oldukça dikkat çekici bir hal almıştır.Son dönemin dikkat çeken bu konusu bu çalışmada farklı bir boyutu ile ele alınmıştır. Çalışma, işletmelerin iş ilişkilerini geliştirmeleri esnasında karşılaşabilecekleri olumsuz sonuçları en aza indirebilmek için ilişkiye taraf diğer işletmeye dair ne gibi kriterler oluşturduğu sorusu ile başlamış ve işletmelerin ilişki oluşturma ve sürdürme sürecinde karşı tarafa ait beklentilerinin neler olduğu üzerine yoğunlaşmıştırBu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde işletmeler arası ilişkilerin yıllar içindeki gelişimi ve türleri anlatılmaktadır. İkinci bölümde ilişkilerin oluşturulması ve sürdürülmesi kararlarında etkili faktörler verilmiştir. Son bölümde ise araştırmanın veri toplama araçları ve analizleri açıklanmıştır. Bu bölümde ayrıca araştırmanın bulguları ve yorumları da yer almaktadır.Çalışma örneklemi olarak seçilen Antalya ili Akdeniz Sanayi Sitesinde yer alan mobilya imalatçılarından site içinde veya dışında iş yaptığı işletmeler ile ilgili ilişkilerinin yapısı ve bu ilişkilerin seçim süreci hakkında bilgi toplanmıştır. Oluşturulan soru formunda alan yazını üzerinde yapılan incelemeler sonucu işletmelerin gerçekleştirdiği ilişki türlerine ait sorular ile seçim sürecinde etkilenmeleri olası kriterler işletme yöneticilerine sunulmuştur. Beşli likert ölçeği ile bu kriterlerin işletmeler açısından önem derecesi sorgulanmış ve seçim kriterleri bu bulgular ile sıralandırılarak yorumlanmıştır. Bu bulgular ışığında işletmelerin ilişkiye girerken ve ilişkiyi sürdürürken ilk olarak ilişkiye konu olan tarafın, ürünü zamanında teslimine, ürün kalitesine, satış sonrası destek hizmetlerine ve ürün fiyatına dikkat ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu durumda göze çarpan en önemli nokta işletmelerin taraf seçerken ekonomik davrandıkları, sosyal faktörleri oluşturan bazı kriterleri ise önem dağılımında en alt sıralara attıklarıdır. Araştırmanın en önemli sonucu olarak kabul edebileceğimiz bu bulgu işletmelerin iş ilişkilerinde akrabalık, hemşehrilik ilişkisine ekonomik faktörlere oranla daha az önem verdiklerini göstermektedir.

In the competitive environment of today?s business arena, the companies are required to reply the changing conditions promptly and thus, pay more attention to their relations with each other and have stronger connections. These rigid contracts made in accordance with the firm strategies have become an attractive area for researchers.This attractive topic has been handled from a different dimension. The research begins with the question of what constitutes the criteria regarding the other party in order to minimize the problems that could be encountered during business relations. And it focuses on what the expectations of companies are in the period of forming and maintaining relations.This study is composed of three parts. In the first part, the development and types of relations among companies throughout the years is stated. In the second part, the factors effective in the decision of forming and maintaining relations are given. And the last part is on the data collection and analysis. The findings and discussion of the study are also mentioned in this part.The sample of the study is the manufacturers of furniture in Akdeniz Sanayi Sitesi (Industrial Estate of Mediterranean) in Antalya. Information if gathered from them about the structure of their relations with firms they have business relations with and about selection process of these relations. Then, questions regarding the types of relationships that firms establish and the criteria affecting the selection period are directed to the managers of the companies. The significance of these criteria is questioned with five-point Likert scale and the selection criteria are interpreted by limiting it with these findings. Under the light of these findings, it was deduced that, when forming a relationship, companies pay attention to the delivery of product on time, product quality, after-sales service and product price. The critical point here is that, firms behave economic in selecting a business partner and list some of the criteria that constitute the social factors among the last items. This point, which can be judged as the major finding of the study, reveals that firms pay less attention to family connection and citizenry in comparison to economic factors.