Hakimin takdir yetkisi

Abstract

Türk Medeni Kanununun 1 inci maddesinde, hâkimin kanunu sözüyle ve Özüyleuygulaması, kanunda hüküm bulunmayan durumda örf ve âdet kuralına basvurması, örf veadette bîr hüküm bulamaması halinde hukuk yaratması, Türk Medeni Kanunun 2 incimaddesinde, dürüstlük kuralı ve hakkın kötüye kullanılması yasağı, 3 üncü maddesi ile deiyiniyet ve iyiniyet karinesi düzenlenmistir.Çalısmamızın konusunu ise, Türk Medeni Kanunun 4 üncü maddesinde yer bulanhakimin takdir yetkisi hususunun incelenmesi olusturmaktadır.Hakimin Takdir yetkisi konulu bu çalısmamızda esası itibari ile 4721 sayılı TürkMedeni Kanunun 4 üncü maddesinde anlatılan takdir hakkından ne anlasılması gerektiğiüzerinde durulacaktır. Meri Medeni Kanunumuzun 4 üncü maddesi ?Kanunun takdir yetkisitanıdığı veya durumun gereklerini ya da haklı sebepleri göz önünde tutmayı emrettiğikonularda hakim, hukuka ve hakkaniyete göre karar verir.? demektedir.4721 sayılı kanunla mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi'nin yine 4 üncümaddesinde hakimin takdir yetkisi ?Kanun takdir yetkisi verdiği ve icabı hale yahut muhiksebeplere nazaran hüküm vermekle mükellef tuttuğu hususlarda hakim, hak ve nasafetlehükmeder.? seklinde tarif edilmekte idi.Hakimin Takdir yetkisi konulu bu çalısmamız dört ana bölüm halinde ele alınıp,değerlendirilmistir.Özetle;Birinci bölümde genel olarak hakimin takdir yetkisi kavramı hakkında genel bilgilerverilmistir.?kinci bölümde hakimin takdir yetkisi kavramının tarifi, hukuki niteliği ve benzerkavramlarla mukayesesi yapılmıstır. Bu bağlamda hakimin delilleri serbestçe takdiri, yorumve hukuk yaratma kavramları ve diğer ilgili kavramlar incelenecektir.Üçüncü bölümde, hakimin takdir hakkının sınırları ve hangi sartlar muvacehesindekullanılabileceği hususu üzerinde durulmustur. Ve bu bağlamda sosyal adalet ve hakkaniyetkavramı üzerinde durulmustur.Çalısmamızın son bölümünde ise hakimin takdir hakkının denetlenmesi hususu, emsalYargıtay içtihatları esliğinde açıklanmıstır. Hakimin takdir hakkının denetimi ile ilgili2içtihatlar üzerinde yapılan değerlendirmelerle takdir hakkının denetimi açıklanmıstır.Tez konumuz olan ?Hakimin Takdir yetkisi? meselesi üzerinde yaptığımız buçalısmamız, çalısmamızın özet değerlendirmesini ihtiva eden bir sonuç bölümü ile sonaerdirilmistir.

In the first article of Turkish Civil Code, to execute the law both practically andtheoretically by Judge; choose community custom instead of official laws if there is not anywritten article, moreover if there is not any specific custom, he/she may create jurisprudence,in the second article of Civil Code; the rule of correctitude and prohibition of abuse of rightand within the third article, presumption and presumption of innocence were framed.The subject of our study is discussing and analysing the judicial discretion in thefourth article of Civil Code.In this study with the subject of judicial discretion basically focus on understandingthe judicial discretion which is written in law no 4721 Turkish Civil Code 4th article.4721 Turkish Civil Code which is cancelled law no 743 covering judicial discretionand describing it as ? the judge may his/her will according to equitable jurisdiction if the lawgive permission or in the necessity.This study which is named judicial discretion of Judge consist of four main parts;First Part; general concepts and information of judicial discretion are discussed.Second Part; detailed description of judicial discretion concept and compare it withsimilar notions and furthermore, critical appraisal of evidence independently and makecomments with create law concepts by Judge and the other relative subjects are placed.Third part; the limits of judicial discretion and usage of this right in whichcircumstances are discussed. And the concepts of equity with social justice are accentuated.In the last part of the this study explaining how to inspect judicial discretion withsimilar cases from Supreme Court of Appeals.This study which is named judicial discretion as a thesis theme, ends with thesummary of our study as a conclusion.