Üniversite yaşam kalitesi ölçeğinin psikometrik özelliklerinin incelenmesi ve Türk üniversite öğrencilerine uyarlanması

Abstract

Son zamanlarda sıkça kullanılmaya başlayan ve güncel olan yaşam kalitesi kavramı ekonomi, sosyoloji, psikoloji bilimlerinden hemşirelik, gerontoloji ve tıp bilimlerine kadar bir dizi disiplinin ilgi alanına girmiştir. Yaşam kalitesi çalışmalarında bireylerin yaşam kalitesini ölçmek, yaşam kalitesini etkileyen faktörleri belirlemek ve ilişkili yapıları ortaya çıkarmak hedeflenmektedir.Bu çalışmalardan bazıları da yüksek öğretim kurumları olan üniversitelerde gerçekleşmektedir. Üniversite öğrencileri ve yaşam kalitesi (QOL) ile ilgili yazında çok sayıda çalışma yer almasına rağmen, öğrencilerin öznel iyi olmasına dayanan, üniversite yaşam kalitesi (QCL) ile ilgili çalışmalar henüz yeni ve sayıca azdır. Konuyla ilgili ilk çalışmayı Sirgy vd. (2007) yapmıştır. Yazarlar üniversite yaşam kalitesini öğrencilerin üniversite yaşamı boyunca deneyimledikleri genel memnuniyet duygusu olarak tanımlamış ve Üniversite Yaşam Kalitesi Ölçeği (QCL)'ni geliştirmişlerdir.Bu doğrultuda çalışmanın amacı, Sirgy vd. (2007) tarafından geliştirilen ölçeğin psikometrik özelliklerini incelemek ve ölçeği Türk üniversite öğrencilerine uyarlamaktır. Bir diğer amaç ise, Akdeniz Üniversitesi öğrencilerinin üniversite yaşam kalitesini ölçmek ve üniversite yaşam kalitesinin genel yaşam kalitesi, genel yaşam doyumu ve üniversite ile özdeşleşme üzerine olan etkilerini araştırmaktır.Çalışmada QCL ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği ayrıntılı olarak analiz edilmiş ve söz konusu ölçeğin güvenilir ve geçerli olduğu gösterilmiştir. Diğer yandan üniversite yaşam kalitesi, genel yaşam kalitesi, genel yaşam doyumu ve üniversite ile özdeşleşme arasındaki ilişkiler yapısal eşitlik modeli ile test edilmiştir.Akdeniz Üniversitesi öğrencilerinin akademik ve sosyal yönden memnuniyetlerinin genel yaşam kalitesi üzerinde etkili olduğu ancak imkânlar ve hizmetler yönünden memnuniyetin genel yaşam kalitesi üzerinde bir etkiye sahip olmadığı bulunmuştur. Öğrencilerin akademik ve sosyal yönden memnuniyetlerinin genel yaşam doyumlarını pozitif yönde etkilediği araştırmanın diğer bir bulgusudur. QCL ölçeğinin üç boyutunun üniversite ile özdeşleşme üzerinde olumlu olarak etkili olduğu bulunmuştur. Ayrıca demografik değişkenlerin üniversite yaşam kalitesi, genel yaşam kalitesi, genel yaşam doyumu ve üniversite ile özdeşleşme üzerine etkileri incelenmiştir.

Recently, quality of life has become a commonly used and a current concept which has been concern of a range of disciplines from sociology, psychology to nursing, gerontology and medical sciences. Quality of life studies aims to measure individuals? quality of life, determine affecting factors of quality of life and reveal the related structures.Some of those studies take place in higher education institutions universities. Although there are many studies in the literature concerning college students and quality of life (QOL), studies about quality of college life (QCL) which is based on subjective well ? being of students are just new and scarce. The very first relevant study is accomplished by Sirgy et al. (2007). Authors define quality of college life the overall feeling of satisfaction students experience in college and developed Quality of College Life (QCL) Scale.Accordingly, the aim of this study is examine the psychometric properties of QCL scale and adapt the scale to Turkish university students. Another aim of the study is measure the quality of college life of Akdeniz University students and research the affects of quality of college life on quality of life, satisfaction with life and identification with university.In this study reliability and validity of QCL scale broadly analyzed and the study showed that the scale is reliable and valid. On the other hand, relationships between quality of college life, quality of life, satisfaction with life and identification with university are tested with structural equation modeling.It has been found that Akdeniz University students? satisfaction with academic and social aspects of the university had a significant positive effect on quality of life but satisfaction with facilities and services aspects of the university did not have a significant influence on quality of life. Another result of the study is students satisfaction with academic and social aspects of the university had a significant positive effect on life satisfaction. Three dimensions of the QCL scale has positively influence identification with university. The effects of demographic variables on quality of college life, quality of life, satisfaction with life and identification with university examined as well.