Vadeli işlemler piyasasında endeks ve döviz sözleşmeleri üzerine bir uygulama: Spot ve vadeli fiyat ilişkilerinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası'nda işlem gören İMKB 30 ve TLDolar futures sözleşmeleri ile dayanak varlıkları spot piyasa arasındaki fiyat keşfi sürecinin incelenmesidir. Çalışmada, 4 Şubat 2005 döneminden 28 Ağustos 2009 dönemine kadar olan günlük kapanış fiyatları kullanılarak Engle-Granger eşbütünleşme testi, Johansen eşbütünleşme testi ve hata düzeltme modeline dayanan Granger nedensellik analizi yapılmıştır. Ampirik çalışmanın sonuçlarına göre, İMKB 30 spot endeksinin İMKB 30 futures endeksine neden olduğu tek taraflı bir nedensellik ilişkisi bulunmasına karşın vadeli TLDolar ile spot TLDolar arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi bulunmuştur.

The objective of the thesis is to analyze the price discovery process among ISE 30 and Dollar FX futures contracts in Turkish Derivatives Exchange (TURKDEX) and their underlying cash markets. In this study, by using daily closing prices starting from the inception of futures trading on 4 February 2005 and extent to 28 August 2009, the Engle-Granger cointegration test, Johansen cointegration test, and Granger causality test based error correction model have been applied. According to the empirical results of the model, there is a uni-directional causality from ISE 30 spot index to ISE 30 index futures , whereas there is a bi-directional causality relationship between Dollar FX and the underlying cash markets.