İlköğretim ikinci kademe öğrencileri için Matematik Öz-bildirim Envanterinin geliştirilmesi ve çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı ilköğretim ikinci kademede öğrenim gören öğrenciler için matematik okur-yazarlığı ile ilgili algılanan görev değeri ve beklenti inançlarını ölçen Matematik Öz-Bildirim Envanteri (MÖBE) geliştirmektir. Bu Matematik Öz-Bildirim Envanterinde başarı güdüsüne dayalı beklenti değer kuramı temel alınmıştır. İlk uygulamada (n = 1258), Matematik Öz-Bildirim Envanteri için 33 madde oluşturulmuş ve açıklayıcı faktör analizi yapılmıştır. Bulgular, başarı ile ilgili inançların dört farklı görev değeri faktörü (ilgi, kullanışlılık, başarı ve kişisel değer) ve beklenti inancına (başarı beklentisi) ayrıldığınıgöstermiştir. İkinci uygulamada (n = 1283), doğrulayıcı faktör analizi bulguları, analiz ile ilgili birkaç modifikasyon yapılmasını önermiş ve revize edilmiş modelde kabul edilebilir uyum sağlanmıştır. Ayrıca araştırmada birleşme, ayrışma geçerliği ve güvenirlik analizi değerleri incelenmiştir. Birleşme geçerliğine bakmak için yapı geçerliği, yapı güvenirliği ve açıklanan varyans oranı hesaplanmış ve bulgular yapı geçerliği, güvenirliği ve açıklanan varyans oranının genel olarak gerekli kriterleri sağladığını ortaya çıkarmıştır. Bütün faktörlerdeki ayrışma geçerliği yeterli kriterlerin üzerindedir. Güvenirlik analizi ile ilgilideğerler Matematik Öz-Bildirim Envanterinin tatmin edici ve iyi bir iç tutarlılığa sahip olduğunu göstermektedir. Bulgulara göre ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin MÖBE puanları cinsiyete göre farklılık göstermemesine rağmen öğrencilerin MÖBE puanları sınıf seviyesine göre anlamlı olarak farklılaşmaktadır. Ayrıca ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin MÖBE puanları seviye belirleme sınavı puanları (SBS) ve karne başarı puanı arasında pozitif bir ilişki bulunmaktadır. Araştırma bulguları Matematik Öz-Bildirim Envanteri'nin Türkiye'de yaşayan ilköğretim ikinci kademede öğrenim gören öğrenciler içingeçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir. Matematik Öz-Bildirim Envanteri başarı güdüsüne dayalı beklenti-değer kuramını temel alarak öğrencilerin başarı ile ilgili inançlarını inceleyen araştırmalarda kullanışlı bir araç olarak hizmet verebileceği düşünülmektedir.

The purpose of this study was to develop a math self-report inventory (MSRI) measure of perceived task value and expectancy beliefs of mathematical literacy for elementary students. The Math Self-Report Inventory is based on the expectancy-value theory of achievement motivation. In Study 1 (n = 1258), 33 survey items were created for the Math Self-Report Inventory and exploratory factor analysis was conducted. Results indicated that achievement-related beliefs seperated into four task values factor (interest, utility, attainment, personel cost) and expectancy factor (expectancies for success). In Study 2 (n = 1283), confirmatory factor analysis proposed several survey modifications. But resulted in a refined model provided an acceptable fit for the data. Moreover, convergent and discriminant validity coefficients, and the reliability analysis of the scores were examined. In order to maintain convergent validity, construct reliability, item reliability and average variance values were calculated and the findings indicated that construct reliability, item reliability and average variance values generally provided the required criteria. Discriminant validity was above the adequate criteria value in all factors. The reliability analysis of the scores from the Math Self- Report Inventory appeared to be satisfactory and had good internal consistency. According toresults, MSRI scores for elementary school students did not differ by gender whereas MSRI scores for elementary school students are significantly influenced by grade-level. Furthermore, it was also found that the elementary students? MSRI scores were correlated with students? mathematics achievement scores (SBS) and transcript positively. These findings demonstrated that the MSRI is a valid and reliable instrument for the elementary students from Turkey which may serve a useful guiding future research aiming to students? achievement-related beliefs grounded in the expectancy-value theory of achievement motivation.