Fonksiyonel maliye`nin dünü ve Post Keynesyen bakış açısıyla bugünü

Abstract

Abba P. Lerner, Keynes'in Genel Teorisi'nden yola çıkarak öne sürdüğü fonksiyonel maliye yaklaşımında maliye politikasının, mali araçların ekonomi üzerindeki etkilerine ve sonuçlarına bakılarak değerlendirilmesi gerektiğini savunmaktadır. Fonksiyonel maliyeye göre devlet harcamalarını finanse etmek için değil, paraya talep yaratmak için vergilemeye başvurmaktadır. Fonksiyonel maliye yaklaşımında tam istihdam ve fiyat istikrarının aynı anda gerçekleştirilmesinde maliye politikası aracılığıyla devlete aktif bir rol verilmektedir. Ancak 1970'lerin ortalarına doğru maliye politikası üretim ve istihdam üzerindeki etkilerinin kısa vadeli olduğu ve uzun dönemde enflasyonla sonuçlandığı, dışlama etkisine yol açtığı ve politika gecikmeleri nedeniyle birçok eleştiri almış, tam istihdam ile arasındaki bağ koparılmıştır. Ancak işsizliğin piyasa ekonomisinin kalıcı bir sorunu olmaya devam ettiği günümüzde yoksulluğunda işsizliğe eşlik etmesi devlet müdahalesine olan ihtiyacın arttırmıştır.Fonksiyonel maliyeyi esas alan Post Keynesyen yaklaşımda ekonomik istikrarın nasıl sağlanacağı konusunda toplam talep yoluyla tam istihdam ya da `en son işveren` olarak devletin ekonomiye müdahale etmesi biçiminde iki farklı görüş bulunmaktadır. Toplam talebin arttırılarak önce yatırımların ve büyümenin ardından istihdamın arttırılması beklentisi enflasyonist baskıların artışı nedeniyle tam istihdamı sağlamayabilir. Oysa en son işveren olarak devlet bir yandan emek için esnek bir talep oluşturarak istihdamı garanti ederken, diğer taraftan enflasyon için çapa görevi üstlenen minimum ücret düzeyi ile fiyat istikrarını sağlayabilir.Anahtar Kelimeler:Fonksiyonel Maliye, Maliye Politikası, Tam İstihdam, En Son İşveren(ELR), Vergiye Dayalı Para(TDM).

According to functional finance that fiscal instruments should be assessed in terms of effects and results on general economy, this approach argued by A.P.Lerner which was based on Keynes's general theory. States don't need taxes for financing government spending but taxation is essential to create money demand from the view point of functional finance. State takes an active role through fiscal policy which aims to perform price stability and full employment at the same time. In the mid 1970s, it has been criticized on the grounds that fiscal policy has short-term impact on production and employment besides causing inflation in the long term. The other criticism reasons against fiscal policy are crowding out affect and policy lags therefore the link between full employment and fiscal policy was separated each other. But the chronic problems of market economy as unemployment and poverty continue nowadays, so the need of state intervention raises.There are two different views on how to achieve economic stability in Post-Keynesian approach based on functional finance, full employment through aggregate demand or the intervention of state as employer which is called `Employer of Last Resort` (ELR). The expectation of full employment after investment and economic growth provided by aggregate demand channel may not result in full employment because of inflationary pressure. However, state as employer of last resort generates elastic labor demand which is assure employment and also minimum wage implementation acts as anchor for inflation may secure price stability.Key Words: Functional Finance, Fiscal Policy, Full employment, Employer of Last Resort(ELR), Tax Driven Money(TDM).