İMKB 100 endeks vadeli işlem sözleşmesinin etkinliğinin test edilmesi

Abstract

Türkiye'nin ilk ve tek Vadeli İşlem Borsası olan İzmir Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası'nda (VOB) işlem gören VOB-İMKB 100 endeks vadeli işlem sözleşmesi ile söz konusu sözleşmenin dayanak varlığı olan İMKB 100 endeksi arasındaki arbitraj fırsatları araştırılmıştır. Çalışmada 4 Şubat 2005-21 Mayıs 2012 tarihleri arasındaki veriler taşıma maliyeti modeli aracılığıyla test edilmiştir. Toplam arbitraj karı, arbitraj karı standart sapması, ortalama arbitraj karı, vadeye kalan gün sayısına göre arbitraj fırsatlarının nasıl değiştiği ve uzun ve kısa arbitraj fırsatlarının sayısı ve sıklığı analiz edilmiştir. Uzun ve kısa arbitraj fırsatlarının sayısının ve sıklığının yıllar bazında artış ve azalış şeklinde devamlı dalgalı seyir izlediği bulunmuştur. Vadeye yaklaşıldıkça spot ve vadeli fiyat arasındaki farkın yıllar bazında azalması beklenmesine rağmen; bazı yıllarda spot ve vadeli fiyat arasındaki farkın arttığı görülmüştür. Ortalama arbitraj karı, arbitraj standart sapması ve toplam arbitraj karı yıllar bazında değişkenlik göstermiştir. Özet olarak, VOB'da oluşan fiyatlar arbitraja fırsat vermektedir çünkü VOB etkin fiyatlanmamaktadır.

Arbitrage opportunities between TURKDEX-ISE 100 index derivative contracts and its underlying index of ISE 100 Turkey's first and only Derivative Exchange Market, Izmir Derivative Exchange, has been investigated. The data between 4th February 2005-21th May 2012 has been tested by the cost carry model. Total arbitrage profits, arbitrage profit standard deviations, the average arbitrage profit, how the arbitrage opportunity changes with respect to number of days to maturity and the number and frequency of short and long arbitrage opportunities have been analyzed. The number and frequency of short and long arbitrage opportunities were found to fluctuate continuously in annual basis. Eventhough the difference between spot and derivative price has been expected to decrease as the maturity approaches, it is observed that it has increased in some years. The average arbitrage profit, arbitrage standard deviation and total arbitrage profit vary on an annual basis. In summary, the prices occuring in TURKDEX give opportunity for arbitrage since these contracts are not efficiently priced.