Çevreci otel restoranında yemek yeme davranışının planlı davranış teorisi çerçevesinde incelenmesi

Abstract

Tez çalışmasının temel amacı, otel müşterisinin çevreci otel restoranında yemek yeme niyetini etkileyen faktörlerin PDT bağlamında belirlenmesidir. Ayrıca demografik değişkenlerin çevreci otel restoranında yemek yemeye ilişkin tutum, öznel norm ve algılanan davranışı kontrol üzerinde etkisi olup olmadığı incelenmiştir. Araştırmanın temel amacının yanında çevreci otel müşterilerinin çevreci uygulamalara atfettikleri önem, çevreci otel restoranına karar vermede etkili olan faktörlerin neler olduğu ve müşterilerin bireysel çevreci uygulamaları kendi evinde uygulayıp uygulamadıkları incelenmiştir.Tezin ilk iki bölümünde çevreci restoranlar, çevreci aktörler, çevreci uygulamalar, planlı davranış teorisi ve çevresi restoranda yemek yeme niyetine ilişkin alanyazın taraması yapılmıştır. Üçüncü bölümünde ise oluşturulan araştırma modeli çerçevesinde hipotezler test edilmiştir. Hipotezleri test etmek için bağımsız örneklem t testi, tek yönlü varyans analizi ve regresyon analizinden yararlanılmıştır.Araştırmada, Antalya Belek bölgesinde beş yıldızlı otel olarak faaliyet gösteren çevreci bir oteldeki 533 müşteriden toplanan veriler analiz edilmiştir. Çevreci otel müşterilerinin yemek yeme niyetini ölçmek için Ajzen'in (1991) Planlı davranış teorisinden (PDT) yararlanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda planlı davranış teorisinin geçerliliği ve güvenilirliği test edilmiştir. Araştırmada, çevreci otel müşterilerinin toksik madde içermeyen kimyasal temizleyici kullanma, organik gıda ya da içecek servis etme, yerel gıdalar satın alma, restoranın her alanında geri dönüşümü sağlama, lavabolarda otomatik musluk kullanma, strafor bardak kullanımından kaçınma ve restoranlarda su tasarruflu klozetleri kullanma gibi çevreci uygulamaları daha fazla önemsediği saptanmıştır. Bunların dışında çevreci otel müşterilerinin geri dönüştürülmüş kağıt ürünlerin (peçete vb.) kullanımı, harekete duyarlı aydınlatma sistemi, çalışanlar için organik pamuklu üniforma tercih etme, enerji tasarruflu aydınlatma kullanma, arıtılmış musluk suyu tercih etme, geri kazanılmış ahşaptan üretilmiş mobilya kullanma gibi çevreci uygulamaları çok fazla önemsemediği tespit edilmiştir. Bunun yanında müşterilerin çevreci otel restoranında yemek yemesine ilişkin cinsiyetin tutum ve niyete, medeni durumun öznel normlara, eğitim durumunun tutuma bir etkisi olduğu sonucuna varılmıştır. Bunların dışında müşterilerin yaş ve gelirinin çevreci otel restoranında yemek yemesine ilişkin hiçbir bağımsız değişkenle bir ilişkisi olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca çevreci otel restoranında yemek yemeye ilişkin ADK'nın hiçbir demografik değişkene etkisi olmadığı görülmektedir.Bulgulara göre otel müşterisinin çevreci otel restoranında yemek yeme niyetini tutum, öznel norm ve algılanan davranışı kontrolün etkisi olduğu saptanmıştır. Çevreci otel restoranında yemek yeme niyetine ilişkin en güçlü etkiyi tutum oluştururken en zayıf etkiyi algılanan davranışı kontrol oluşturmaktadır. Çalışmanın sonucunda uygulayıcılara ve araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.

The main objective of the study is determining the factors that affecting the customers' intention of dining in the context of Planned Behavior Theory (PBT) at green hotel restaurant. It has also been investigated if demographics variables effect on attitude, subjective norms and perceived behavioral control regarding to dining at green hotel restaurant. Beside the main aim of research it has also examined that caring of green application, factors that giving a decision dining at green hotel restaurant and if customers have practiced or not individual green practiced in their home.In the first and second chapter of study, the literature about green applications in tourism industry especially hotels, travel agency, transportation industry and restaurants was examined. The studies have been evaluated about green actors that mean green customers, green managers, and green suppliers in tourism industry according to PBT. Research hypothesis was tested as part of formed research model in the third part of study.This research included 533 hotel restaurant customers at five star green hotel in Belek Antalya region. Ajzen's (1991) PBT was used to evaluate customer intention of dining at green hotel restaurant. The findings suggested that PBT factors are attitude, subjective norms, perceived behavioral control, and intention to dining. The study findings indicate that green hotel customers are important to recycling throughout the restaurant, serving organic food and drink, purchasing local food, non-toxic chemical cleaners, not using Styrofoam cups, low flow toilets in the restroom, and automatic faucets on the sink. On the other hand for customers, it is not important to recycled paper goods (i.e. napkins), motion sensors to detect when to turn the lights on/off, energy efficient lighting, offering filtered tap water, furniture made of recycled wood and organic cotton uniform. On this side, it was determined that gender affect attitude and intention, marital status affect subjective norms, education level affects attitude relating to dine in the green hotel restaurant. On the other side, there are no relationships between age, income and other dependent variables. It is also indicated that perceived behavioral control has not affected any demographic variables relating to dining at green hotel restaurant.The finding suggested that attitude, subjective norms and perceived behavioral control affects the customers' intention to dine at green hotel restaurant. It is determined that the strongest affects is attitude and the weakest affects is perceived behavioral control regarding to intent to dining. In conclusion, some suggestions are offered for practitioners and researchers.