Orta Anadolu buğday ekim alanlarında sorun olan kokarot (Bifora radians Bieb.)`un yayılışı, biyolojisi ve mücadele metotları

Abstract

İÜ ÖZET Doktora Tezi ORTA ANADOLU BU?DAY EKÎM ALANLARINDA SORUN OLAN KOKAROT {Bifora radians Bieb. ) 'UN YAYILIŞI, BİYOLOJİSİ VE MÜCADELE METOTLARI Baki TAŞTAN Ankara üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Abdullah GÜRCAN 1988, Sayfa: 137 Jüri: Prof. Dr. A. GÜRCAN Prof.Dr. T. EKİM Prof. Dr. 0. YE?EN Bu çalışmada Orta Anadolu Bölgesi buğday tarlaların da sorun olan kokarot {Bifora radians Bieb.)'un yayılışı, bi yolojisi ve mücadele olanakları araştırılmıştır. Kokarotun bölge kapsamına giren tüm illerde yaygın olduğu, yoğunluğunun 0.04-9.35 bitki/m2 değerleri arasında değiştiği saptanmıştır. Tohumlarda dormansi kırmada gibber allik asit, sülfürik asit, potasyum nitrat, ısıtma, üşütme, musluk suyunda yıkama ve depolama koşullarında bekletmenin etkisi araştırılmıştır. Tohumların canlılık oranlarını belirlemede, TTC yöntemi kul lanılmış ve topoğrafik haritaları çıkarılmıştır. Farklı top rak tekstür, nem ve ekim derinliğinin çıkışa etkisi farklı bulunmuş, azot ve fosforlu gübreler buğday ile kokarot ara sındaki rekabeti azaltıcı yönde etkilemiştir. Kokarot ile buğdayın fenolojik gelişimlerinde paralellik gözlenmiş, çı kış, çiçeklerime ve tohum dökme tarihleri ile iklim koşulları ilişkisi ortaya konmuştur. Buğday tohum miktarının artırılma sı, ekim zamanının geciktirilmesi ve gübreleme, yabancıotun yoğunluğunda azalmaya sebep olmuş, çıkış sonrası ilaçlamalarda tam etki alınmıştır. ANAHTAR KELİMELER: Bifora radians, buğday, rekabet, biyoloji, dormansi, mücadele metotları.

iv ABSTRACT PhD Thesis INVESTIGATION ON THE DISTRIBUTION, BIOLOGY AND CONTROL METHODS OF Bifqra radians Bieb.. AN IMPORTANT WEED OF WHEAT FIELDS OF CENTRAL ANATOLIA REGION Baki TASTAN Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Plant Protection Supervisor: Prof. Dr. Abdullah GÜRCAN 1988, Page: 137 jury: Prof. Dr. A. GÜRCAN Prof. Dr. T. EKİM Prof. Dr. 0. YE?EN In this study, researches were carried out on the distribution, biology and control methods of Bifora radians Bieb. a noxious weed of wheat fields of Central Anatolia Region. It is found widespread within the region and the population density was found as 0.04-9.35 piant/sq. meter. Within the dormancy breaking studies, several chemicals as gibberallic acid, sulfuric acid, potassium nitrate, or methods like heating, pre-chilling, washing under tap water and preserving the seeds in storing conditions were used. In order to determine whether the seed is alive or dead, TTC method is applied and topographic maps were drawn. Soil texture, soil humidity and the depth of seed in the soil were found to be effective on seed germination. Nitrogenous and phosphoric manures reduced. the competetiveness of the weed against wheat. Phenologic development of the weed is found to be similar with the wheat, and the relation of the environmental conditions with the emergence, flowering and seed development of the plant were determined. Increasing the wheat seeding material, delaying the seeding period and manuring reduced the weed population. Several chemicals applied as post-emergence completely controlled the weed. KEY WORDS: Bifora radians, wheat, competetion, biology, dormancy, control methods.