Eskişehir ili aşağı Sakarya Memik sulama alanında yer alan tarım işletmelerinin optimal organizasyonlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma

Abstract

İİ ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ ESKİŞEHİR İLİ AŞA?I SAKARYA MEMİK SULAMA ALANINDA YER ALAN TARIM İŞLETMELERİNİN OPTİMAL ORGANİZASYONLARININ BELİRLEMESİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Ay s en Pervin GÜNGÖR Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı Danışman: Doç. Dr. Taner KIRAL 1988, Sayfa: 164 Jüri: Doç. Dr. Taner KIRAL Prof. Dr. Ahmet ERKUŞ Doç. Dr. Erkan REHBER Eskişehir İli Aşağı Sakarya Memik sulama alanında yer alan tarım işletmelerinde anket uygulanarak yapılan bu araştırmada, işletmelerin ekonomik durumları incelenmiş ve doğrusal programlama metodu ile hem mevcut durum da hem de tarım arazilerinin sulamaya açılması halinde, üretim faktörlerinden en iyi faydalanmayı sağlayabilecek optimal işletme organizasyonları tespit edilmiştir. İncelenen tüm işletmelerin ortalama genişliği 50.86 dekardır. İşletme arazisi genişliğinin f 94.16 'sı tarla arazisi olup bunun da f 22.13 'ü sulu tarla arazisidir. Sulama projesinin tamamlanmasından sonra ise tarım arazilerinin fo 84, 50 'sinin sulanması beklenmektedir. İncelenen işletmelerde 4,78 olan ortalama nüfusun fo 49,79'unu erkekler, f> 50, 21' ini kadınlar teşkil etmek te olup, 0-6 yaş grubu hariç toplam nüfusun f 91, 56 'sı okuma-yazma bilmektedir. Ortalama olarak aile işgücü var lığı 2,67 EİB olan işletmelerde, işletme başına 0,40 traktör düşmektedir. Planlama sonuçlarına göre; mevcut durumda tespit edilen brüt kâr, planlama ile f° 24,71 oranında artırıla- bilmektedir. Sulanan alanların f 84,50 ye çıktığı durum da yapılan planlama ile de brüt kârın halihazır organizasyondakine göre f 98,82 ve mevcut durumda yapılan plan lama ile sağlanan brüt kâra göre de f> 59,16 oranında artırılabileceği tespit edilmiştir. ANAHTAR KELİMELER: Optimal Üretim Organizasyonu, Doğrusal Programlama, Gayrisafi Üretim Değeri, Değişen Masraflar, Brüt Kâr,, Saf Hasıla, Tarımsal Gelir, Sermaye, Matriks.

Ill ABSTRACT Masters Thesis AN INVESTIGATION FOR DETERMINING THE OPTIMUM ORGANISATIONS OP FARMS IN THE LOWER SAKARYA IRRIGATION AREA IN ESKİŞEHİR Aysen Pervin GÜNGÖR Ankara University- Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Agricultural Economics Supervisor: Assoc. Prof.Dr. Taner KIRAL 1988, Page :I64 Jury: Assoc. Prof.Dr. Taner KIRAL Prof. Dr. Ahmet ERKUŞ Assoc. Prof. Dr. Erkan REHBER In this investigation which was carried out by means of questionnaires filled on the farms in the irrigation area of lower Sakarya region in Eskişehir, the economical conditions of these farms were studied, and with the use of linear programming method, the optimal farm organisations to make the best use of production factors were discussed considering both the present situation and the situation in the case of irrigating the above-mentioned area., The average size of all the farms studied is 5,08 hectares. 94f16 fo of this area is the tillable land only 22,13 i= of which makes up the irrigated land. It is expected that this percentage will rise to 84,50 after the irrigation project is completed. ön the farms where the investigation was carried out, males comprised 49,79 i° of the average population which is 4,78, while females represent 50,21 fo. It has 'been found out that 91,56 # of the total population, exclusive of children between the age group 0-6, are literate. The investigation also shows that 0,40 tractor per farm is available and the average family labour is 2,67 productive man, work unit. According to the results of planning, the gross margin obtained at present organisation can. be increased within the rate of 24,71 f° with planning. Provided that the irrigated area is expended to 84 »50 $, planning will make it possible to increase the gross margin within the rate of 98,82 # compared to that in the present organisations, and also within the rate of 59,16 $ compared to the gross margin obtained as a result of the planning the present organisation, KEY WORDS: Optimal Farm Organisation, Linear Programming, Gross Value of Production* Variable Expenses, Gross Margin, Net Return, Net farm income, Capital, Matrix.