Tecile verilecek orobanşa dayanıklı ayçiçeği (helianthus annus L.) çeşit adaylarının verim ve verim komponentleri

Abstract

Ill ÖZET Yüksek Lisans Tezi TESCİLE VERİ LECEK OROBAHŞA DAYANIKLI AYÇİÇE?İ (Helianthus annuus L.) ÇEŞİT ADAYLARINIM VERİM VE VERİM KOMPONEMTLERİ Mehmet Başbuğ Ankara Üniversitesi Pen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Danışman? Prof. Dr. Emin Ekiz 1989, Sayfa : 52 Jüri: Prof. Dr. Emin Ekiz Prof. Dr. Oktay GEIJÇER Prof. Dr. Özer KOLSARICI Bu araştırma, orobanşla enfekte edilmiş, A.Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü deneme tarlasında kurak şart larda gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın amacı^ tescile verile cek ayçiçeği çeşit adaylarının verim ve verim komponentlerinin karşılaştırılması dır. Denemede hiçbir gübre kullanılmamıştır. En yüksek tohum verimi I` 260.3 kg/da ile EkiZp çeşit. adayında bulunmuştur. Orobanş zararı nedeniyle, en düşük to hum verimi ise kontrol (V.S931) çeşidinden 50.0 kg/da olarak elde edilmiştir. En yüksek sap verimi,777.6 kg/da ile EkiZn'de bulunurken, en düşük sap veri mi, 293. 3 kg/da olarak kontrol (V.8931) çeşidine aittir. En yüksek bitki boyu 166.6 cm ile EkiZp'de ve en düşük bitki boyu 146.3 cm ile Ekiz ~* de ölçülmüş tür. Orobanşın kontrol {V.8931) çeşidine olan zararı tabla ça pında da gözlenmiştir. En yüksek tabla çapı 19.44 cm ile Ekiz^ de bulunurken en düşük tabla çapı 12.08 cm olarak kontrol (V.8931) çeşidine aittir. Bin tohum ağırlığı bakımından önemliav farklılık bulunmamıştır. En yüksek bin tolıum ağırlığı 67.1 g ile Ekiz-1 den ve en düşük bin tohum ağırlığı 54.7 g ile kont rol (V.8931) çeşidinden elde edilmiştir. En düşük kabuk oranı % 21.54 ile Ekiz2fde en yüksek kabuk oranı ise % 24.15 ile kontrol (V.8931) çeşidinde bulunmuştur. En yüksek tohumda yağ oranı % 50.01 ile Ekiz-^'den, en düşük tohumda yağ oranı ise % 46.52 ile Ekiz.1 den elde edilmiştir. En çok orobanş kontrol (V.8931) çeşidinde görülmüştür ve bu çeşidin orobanşa dayanık lılık frekansı % 94.85» dır. En az orobanş ise Ekiz..de görül müş ve bu çeşit adayının orobanşa dayanıklılık frekansı % 2.84* dür. ' Bütün çeşit adaylarında orobanş zararı görülmemiştir. Paka t kontrol çeşidinde tohum verimi, sap verimi ve tabla çapı gibi karekterlerde orobanş zararı gözlenmiştir. Bu denemede / ayçiçeği çeşit adaylarının.orobanşa dayanıklı olduğu açık bir şekilde ortaya çıkmıştır..' ANAHTAR KELÎiflEIiERı Çeşit adayı, tohum verimi, sap verimi, bitki Doyu, tabla çapı, bin tohum ağır lığı, kabuk oranı, tohumda yağ oranı, orobanşa dayanıklılık frekansı, orobanş intensitesi, saldırı derecesi.

ABSTRACT Masters Thesis THE YIELD AND YIELD COMPONENTS OF CANDIDATE SUNFLOWER (Helianthus annuus L. ) TmnaffiUB` HESISTANT TO BROOMRAPE FOR REGISTRATION Mehmet Başbuğ Ankara University- Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Agronomy- Sup ervi sor: Prof. Dr, Emin Ekiz 1989, Pages 52 Jurry: Prof. Dr. Emin Ekiz Prof. Dr. Oktay GL'KÇER Prof. Dr. Özer EOLS ARICI This research was carried out under dried conditions on the experimental field infected with broomrape of the Depart ment of Agronomy, Faculty of Agriculture, University of Ankara» The aim of this research was to compare yield and yield compo nents of candidate sunflower varieties resistant to broomrape. No fertilizer was used in this research. The highest seed yield was found 260.3 kg/da in Ekiz2 candidate variety. Due to the damage of broomrage, the lowest seed yield was 50.0 kg/da in control (V.8931) variety. The hig hest stem yield was obtained from EkiZp (777.6 kg/da) meanwhile the lowest stem yield was 293.3 kg/da in control (V.8931) varie ty. The highest plant height was measured 166.6 cm in Ekiz2 and the shortest plant height was 146.3 cm in Ekiz ^ candidate va riety. The damage of broomrape to control (V.8931) vas observed in head diameter too. The highest head diameter was found 19.44VI cm in Eki z2 while the lowest head diameter was 12.08 cm in control variety. There was no significant difference in thousand seed weight. The highest thousand seed weight was obtained 67*1 g from Ekiz. and the lowest thousand seed weight was 54.7 g in control (V.8931). The lowest hull ra tio was found 21.54 % in Ekizg although the highest hull ratio was 24.15 % in control (V.8931) variety. The highest ratio of oil in seed was 50.01 % in Ekiz, and the lowest ratio of oil in seed was obtained froua Ekiz* (46.52 %). The most broomrape was seen on control (V.8931) variety and the frequency of resistance to broomrape of this variety was 94.85 %. The least broomrape was seen on Ekiz, and the frequency of resistance to broomrape of this candidate va riety was 2.84 %. The damage of broomrape on whole candidate varie ties was not seen but it was observed in characters such as seed yield, stem yield and head diameter of control (V.8931) variety. In this field trial, it was appeared clearly that candidate sunflower varieties were resistant to broomrape KEY WORDS î Candidate variety, seed yield, stem yield, plant height, head diameter, thousand seed weight, hull ratio, ratio of oil in seed, fre quency of resistance to broomrape, intensity of broomrape, degree of attack.