Ankara`daki farklı sosyo-ekonomik düzeydeki yaşlı kadınların ekonomiye yönelik tutumları ve tüketim davranışları üzerinde bir araştırma

Abstract

III ÖZET Yüksek Lisans Tezi ANKARA'DA FARKLI SOSYO-EKONOMİK DÜZEYDEKİ YAŞLI KADINLARIM EKONOMİYE YÖNELİK TUTUMLARI VE TÜKETİM DAVRANIŞLARI ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA Şengül HABLEMÎTO?LU Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Et Ekonomisi Anabilin Dalı Danışman: Prof. Dr. Emine 1989, Sayfa: 102 Juri Prof. Dr. Emine GÖNEN Prof. Dr. Taran GÜNEŞ Yard. Doç. Dr. Şükran ŞAFAK Bu araştırma, Ankara îli'nde farklı sosyo ekonomik düzeyde 60-74 yaş grubundaki, evli veya yalnış yaşayan yaşlı kadın tüketicilerin ekonomiye yönelik tutumlarını ve tüketim davranışlarını incelemek amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür» Araştırmanın materyalini tesadüfi örnekleme yöntemi ile saptanan ve yüksek, orta. düşük sosyo-ekonomlk düşeyde olan 309 yaşlı kadın oluşturmuştur. Elde edilen veriler soayo- ekonomik düşey dikkate alınarak değerlendirilmiştir.IV Araştırma kapsamına alınan denekleri n % 34.30'u yüksek, % 33.66. orta ve %32.04' ü düşük sosyo ekonomik düzeydedir. Genel örneklemde ortalama 66.75 + 0.46 yaşında oldukları % 28.48 inin ilkokul mezunu olduğu» bunu okur-yazar olmayan (% 21.04) okur-yazar (% 18.45), lise (% 14.24) ve ortaokul mezunu (% 13.59) olan deneklerin -izlediği, % 55.02'sinin eşiyle %44.98'nin yalnız yaşadığı, hiç çalışmamış olanların % 6l.17 oranında olduğu, yarıdan fazlasının ( %51.46) eşinin emekli maaşı ile geçimini sağladığı, % 36. 89 'unun kendi evinde oturduğu ve % 17.48' inim kiracı olduğu bulunmuştur. Deneklerden ekonomik olayları izleyenlerin (% 82.08)f ekonomik durumlarının yaşıtlarında daha iyi olduğunu düşünenlerin (% 95.28) ve yaşam düzeylerini tatmin edici bulanların oranı (% 83.02) yüksek sosyo ekonomik düzeyde Bir önceki yıla göre satın alma gücü azalanlar itiştik sosyo- ekonomik düzeyde çoğunluğu oluştururken, gelecekteki ekonomik durumlarını. endişe verici `bulanlar yüksek sosyo -ekonomik düzeyde % 40.57 oranındadır. Yaşlı kadın tüketicilerin ekonomiye yönelik tutumlarının, sosyo-ekonomik düzeye göre farklılık gösterdiği istatistiksel olarak da belirlenmiş tir (p <^0.05). Araştırma kapsamına alınan demeklerden tek başlarına alışverişe çıkanlar orta sosyo- ekonomik düzeyde çoğunluğu (% 80.77) oluştururken, yüksek sosyo-ekonomik düzeydeki deneklerin tümü (% 100) alışveriş öncesi ihtiyaçlarını planlamaktadır» Satın alacakları Urun® ilişkin piyasa araştırması yapanlar (% 85.87), ucuz alışveriş yerlerini izleyenler (% 83.70), piyasaya yeni çıkan ve reklamı yapılan ürünleri satın alanlar (% 68.48)(% 58.70) orta sosyo-ekonomik düzeyde fasıladır. Satın aldıkları malın ambalajına (% 59.78), hem markasına ve hem de fiyatına {İ° 51.09) ta®m verenlerin oranı orta sosyo ekonomik düzeyde deneklerin yarıdan fazlasını oluşturmaktadır.Ayrıca, satın aldıklara, malın üretim ve son kullanma tarihi ( %94.57) ile garanti belgesi (% 95.65) ve TSİ markasına (% 94.57) dikkat edenler, kredili alış veriş yapanlar {% 84.78) orta sosyo-ekonomlk düzeyde daha fazladır. Orta sosyo-ekonomik düzeydeki deneklerin tümü {%100) satın alacakları ürüne ilişkin alış veriş sırasında birlikte oldukları kişilerin fikirlerini almaktadırlar. Taşlı kadın tüketicilerin tüketim davranışlarının sosyo-ekonomik düzeye göre değiştiği istatistiksel olarak da bulunmuştur İV / 0.05)* ANAHTAR KELİMELER Tüketim, tüketici, yaşlı kadın tüketiciler, tüketim davranışları*

vi ABSTRACT Masters Thee 1 s A RESEARCH ON THE ATTITUDES TOWARDS THE ECONOMY AND THE CONSUMER BEHAVIOURS OF OLD WOffKW FROM DIFFERENT SOCIO-ECONOMIC LEVEIS IN ANKARA ŞeagBl HABIOTÎTÖÖLU Ankara University Graduate School of Natural fta* Applied Science» Department of Home Economics Supervisor: Prof. Dr. Emine 1989, Pags: 1Q& Jury: Prof. Dr. İmin© GÖNEN Prof. Dr. Turan GÖNEŞ Asst. Prof. Dr, Şükran ŞAFAK This r&searcti has been designed and carried out to study the attitudes toward» the economy and the consumer behaviours of married or living alone female consumer» withSa 60-74 years age group fro» various socio-economic levels la Ankara province» The number of 309 old women from high, middle and low socio-economic levels which ara ©elected by random sampling method constituted the material of this research. The collected data evaluated by means ©f taking into consideration socle-economic level variable. The socio-economic levels of the persons dealt as experiment subjects arej 34.50 % high33. 6g $ middlej and 32.04 $ low socio-economic level. During the research onvii the sample a© © whole» It has been found that subjects are average 66.75 +0,46 years old; 28.48 % primary school graduate* 21.04 $ illeterate} 18.45 # literatef 13.59 # secondary school graduate; 55.02 % dwells with their husband; 44*98 % lives alone; 61.17 % never employed; ©ver half of them (51*46 $>) earn their living through retirement pension from their husbands; 36*89 # dwells in their own houses; and 17.48 %> dwells as tenants» At the same time the ratio of the subjects who follow economic activities (82.08 %)t who think that their economic condition is better than the others of the same age (95.28 %) and who find their level of life satisfactory (83.02 #), is high on the high socio-economic level. When subjects whose buying power decreased according to the previous year's values constitute the majority in the low socio-economic level, 40.57 İ» of them from high socio-economic level pessimistic about their future economic condition. It Has also determined statisticaly that attitudes of old female consumers towards economy sh@w some differences when their socio-economic level considered (p <(o*05). The subjects dealt in this research effecting their shopping by their own constitute the majority (80.77 İ°) on the middle socio-economic level* On the other hand all subjects (100 $) of the high socio-economic leyel make plans for their requirements before shopping. The ratio of consumers making market research on the? goods they intend to buy (85*87 %), following cheap shopping places (83*70 #), and buying the good® newly entered into market and densely advertised goods (59*78 %) are high on the middle socio-economic level* The ratio of females paying attention to both brand-packing and price of the goods they purchased constitutes over half of the subjects of middle socio-economic level (51*09 #). Mor® over the oensumere who tala* ©«*© of p^duettea ante and last utilisation date (94*57 $). gasrante certificateVIII (95.65 fi), TSE (Turkish Standards Institute) brand (94-57 fi) and shopping on credit (84*78 #) are higher on the middle socio-economic level. The entire subjects of the middle socio-economic level (100 fi) ask for the opinion of the individuals with them during shopping about the goods intended to buy. The old female consumers' consuming behaviours differed according to the socio-economic level they belong to find statist icaly as well (p^ 0.05). KEY WORDS: Consumption, consumer, old female consumers, consumer behaviours.