Esmer ve siyah alaca sığırlarda doğum sonrası anne ve buzağı davranışları

Abstract

ÖZET Y. Lisans Tezi ESMER VE SİYAH-ALACA SIĞIRLARDA DOĞUM SONRASI ANNE VE BUZAĞI DAVRANIŞLARI Jale METİN Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Naci TÜZEMEN Esmer ve Siyah- Alaca ırkı anne-yavru çiftlerinde doğumdan sonra ayrılma yaşının onların davranışları ve buzağıların büyüme performansları üzerindeki etkisi belirlenmiştir. Buzağılar annelerinden doğumdan sonra 1. ve 4. günde ayrılmışlar ve gözlemler ayrıldıktan sonraki ilk 10 dakikada yapılmıştır. Annelerde bağırmaya başladığı süre, toplam bağırma sayısı, ayakta sakin durma, huzursuzluk, başını bölme dışına çıkarma sayısı ve süresinden oluşan davranış parametreleri bakımından ayrılma günleri arasındaki farklılıklar önemsiz, ırklar ve laktasyon sıraları arasında ise önemli ve çok önemli (P<0.05 ve PO.01) farklılıklar bulunmuştur. Yavrularda incelenen bağırmaya başladığı süre, ayakta sakin durma, huzursuzluk, barınak bölmesini yalama koklama ve oturma davranışları bakımından ayrılma günü, ırk ve cinsiyet farklılığının etkisi önemsiz, toplam bağırma sayısında ayrılma gününün etkisi önemli (P<0.05) olmuştur. Birinci günde annelerinden ayrılanlarda bu davranışın sayısı 4. günde ayrılanlardan daha yüksek olarak belirlenmiştir. Esmer ve Siyah-Alaca ırklarının doğum ağırlığı ortalamaları sırasıyla 38.08±1.179 ve 32.957±1.284 kg, 4. gün ağırlıkları 38.770±1.146 ve 33.264±1.252 kg ve sütten kesim ağırlıkları 56.180±1.553 ve 58.939±1.705 kg olarak tespit edilmiştir. Doğum ağırlığında ırk, cinsiyet ve annelerin laktasyon sıralarının etkisi çok önemli (P<0.01) bulunurken, 4. gün ağırlığında ırklar, cinsiyetler ve laktasyon sıralan arasındaki farklılıklar çok önemli (P<0.01) ayrılma günleri arasındaki fark ise önemli (P<0.05) olarak belirlenmiştir. Dördüncü gün ağırlık ortalamalarının annelerinden geç ayrılan grupta erken ayrılan gruptan daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Sütten kesim ağırlığında bu faktörlerin ve ayrılma gününün etkisinin önemsiz olduğu saptanmıştır. 2002, 68 sayfa Anahtar kelimeler: Esmer ve Siyah-Alaca ırkı, ayrılma zamanı, davranış özellikleri, buzağıların büyüme performansı, doğum ve 4. gün ağırlıkları

ABSTRACT Master Thesis MOTHER AND YOUNG BEHAVIOURS AFTER BIRTH IN BROWN SWISS AND HOLSTEIN FRIESIAN BREEDS Jale METİN Atatürk University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Animal Science Supervisor: Prof. Dr. Naci TÜZEMEN The effect of the separation age after birth in mother-young pairs of Brown Swiss and Holstein Friesian breeds on their behaviours and growth performance of calves was determined. The calves were separated from mothers on the first and fourth days after birth and the observation was carried out within first 10 minutes after separation. The differences between separation time in terms of behaviour parameters appearing in the time for mothers to start vocalising, total number of vocalising, standing inactively, the time and the number of heading outside the pen, were found insignificant. Those between breed and the parity were found as significant and highly significant (PO.05 and P<0.01) respectivily. Separation time, the effect of breed and sex diferences in terms of the time for calves to start vocalising, standing inactively, licking and sniffing the pen, and lying behaviours were found as insignificant, the effect of separation time in total vocalising number was found as significant (P<0.05). The number of this behaviour in those separated from their mothers in the first day was higher than those separated from their mothers in the forth day. The average birth weights of Brown Swiss and Holstein Friesian breeds were 38.08±1.179 and 32.957±1.284 kg on the first day 38.770±1.146 and 33.264±1.252 kg on the forth day, the weaning weights were 56.180±1.553 and 58.939±1.705 kg respectively. While the effects of breed, sex and the parity of the mothers on birth weight were found highly significant (P<0.01), the differences between breeds, sexes and the parity for fourth day weight were found highly significant (P<0.01), the difference between separation days was determined to be significant (P<0.05). It was determined that the average weight at 4 th day was higher in the group of late separation than that of the early separation. The effects of these factors including the separation day on the weaning weight were determined as insignificant. 2002, 68 pages Keywords: Brown Swiss and Holstein-Friesian breed, separation time, behaviour characteristics, growth performance of calves, birth and fourth days weights n