Azotlu gübre uygulamasının buğdayın mineral madde ve vitamin kompozisyonuna etkisi

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi AZOTLU GÜBRE UYGULAMASININ BUĞDAYIN MİNERAL MADDE VE VİTAMİN KOMPOZİSYONUNA ETKİSİ Emine BİLDİK Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Bilimi ve Teknolojisi Anabilim Dalı Danışman : Doç.Dr.Recai ERCAN 1991, Sayfa: 100 Jüri : Doç.Dr.Recai ERCAN Prof.Dr.Refet SEÇKİN Y. Doç. Dr. Hami t KÖKSEL Bu araştırmada değişik dozda azotlu gübre uygulama sının ve buğdaydan önce münavebede kullanılan bitki çeşidinin buğdayın mineral madde, vitamin, protein ve kül miktarlarına etkileri üzerinde çalışılmıştır. Bu amaçla azotlu gübre, dekara 0, 3, 6, 9 ve 12 kg azot hesabıyla Amonyum Nitrat olarak tamamı ekim sırasında uygulanmıştır. İstatistiksel analiz sonuçlarına göre; buğdayın protein ve kül miktarı üzerine hem azot uygulaması hem de münavebe bitkisi etkili olmuştur. Azotlu gübre uygulaması ve münavebe bitkisi buğdayın demir ve mangan miktarını artırmış, fakat bakır ve çinko miktarını azaltmıştır. Azotlu gübre uygulaması buğdayın thiamin ve riboflavin miktarını da etkilemiş ve özellikle thiamin miktarını önemli düzeyde artırmıştır. Münavebe bitkileri de buğdayın thiamin ve riboflavin miktarlarını etkilemiştir. Buğdayın protein miktarı île demir, mangan, fosfor ve thiamin miktarı arasında önemli ve pozitif yönde korelasyon lar saptanmıştır. Kül miktarı ile de fosfor, potasyum, çinko, mangan ve thiamin arasında pozitif, sodyum miktarı arasında negatif yönde korelasyonlar bulunmuştur.ANAHTAR KELİMELER : Buğday, azotlu gübre uygulaması, münave be bitkisi, protein, kül, mineral madde, thiamin ve riboflavin.

ABSTRACT Masters Thesis THE EFFECT OF NITROGENOUS FERTILIZER APPLICATION ON THE MINERAL AND VITAMIN COMPOSITION OF WHEAT Emine BİLDİK Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Food Science and Technology Supervisor : Assoc. Prof. Dr. Reca i ERCAN 1991, 100 Pages Jury : Assoc. Prof. Dr. Reca i ERCAN Prof.Dr.Refet SEÇKİN Asst.Prof.Dr.Hamit KÖKSEL In this research, the effect of a nitrogenous fertilizer applied at various doses and sowing rotation plants on the mineral, vitamin, protein and ash content of wheat were investigated. For this purpose during sowing a nitrogenous fertilizer, ammonium nitrate, was applied at the level of 0, 3, 6, 9 and 12 kg nitrogen per decare. According to the statistical analyses; both the application of nitrogen and sowing rotation plants played a role on the protein and ash content of wheat. The application of the nitrogenous fertilizer and rotation plant increased the iron and manganese content of wheat, however decreased the copper and zinc content. The application of nitrogenous fertilizer also contribu ted to the thiamine and riboflavin content of wheat significantly increased the thiamine content. Rotation plants also affected the thiamine and riboflavin content of wheat. The research results revealed that; - There is highly significant positive correlation between the protein contend and iron, manganese, phosphorus and thiamine content of wheat. - There is a positive correlation between ash content and phosphorus, potassium, zinc, manganese and thiamine content of wheat whereas there is a negative correlation the ash content and sodium content of wheat.w KEY WORDS : Wheat, application nitrogenous fertilizer, rotation plant, protein, ash, mineral elements, thiamine and riboflavin.