Vitamin E+Se ve eksojen hormon kullanımının ivesi ve morkaraman koyunlarında döl verimi, kuzularda büyüme ve yaşama gücü özellikleri üzerine etkileri

Abstract

Farklı dönemlerde ek yemleme ile rasyona vitamin E + selenyum ilavesi ve eksogen hormon uygulamasının koyunlarda döl verimi; kuzularda yaşama gücü ve büyüme performansı üzerine etkileri incelenmiştir. Araştırmada 90 baş İvesi, 60 baş Morkaraman koyunu ile bunların kuzuları kullanılmıştır. Vitamin E + Se uygulaması çeşitli dönem ağırlıkları bakımından genotipler arasında önemli (p<0.05) farklılığa neden olmuştur. İlk kızgınlık saatleri bakımından muamele grupları arasındaki fark önemli (p<0.05), genotipler arasındaki fark ise önemsiz çıkmıştır. Sürü bazında fertilite ve çoğuz doğum oranı İvesi ve Morkaramanlarda sırasıyla; %87.78 ve %91.67, %25.32 ve % 12.73, kuzu verimi; vitamin E + Se - hormon- kontrol gruplarında sırasıyla İvesilerde %136, %170 ve %125; Morkaramanlarda ise %118, %183 ve %116 olarak saptanmıştır. Doğum ağırlığı ve sütten kesim ağırlığı sırasıyla İvesilerde 3.34 kg ve 14.63, Morkaramanlarda ise 3.12 kg ve 16.13 olarak tespit edilmiştir. Doğum ağırlığı üzerine doğum şekli ve cinsiyetin etkisi çok önemli (p<0.01) bulunurken sütten kesim ağırlığı üzerine sadece genotipin etkisi önemli (p<0.05) olmuştur. Sürü genelinde sütten kesimde en yüksek yaşama gücü her iki ırkta da vitamin E + Se uygulanan gruplarda tespit edilmiştir. 2002, 84 sayfa Anahtar Kelimeler: progestagen, PMSG, vitamin E + Se, İvesi, Morkaraman

It was aimed to determine the effects of flushing, vitamin E + Selenium and eksogen hormone treatments on fertility of Awassi and Redkaraman ewes, survivability and performance of their lambs. In this research, 90 Awassi and 60 Redkaraman ewes and their lambs were used. Vitamin E + Se treatment resulted in a variation of body weights between two genotypes. The onset estrus differences were found significant (p<0.01) between treatment groups. Fertility, multiple birth rates in Awassi and Redkaraman ewes were found 87.78% and 91.67%, 25.32% and 12.73%, respectively. Prolificacy in vitamin E + Se - Hormon - Control groups were found %136, %170 and %125 in Awassi and %118, %183 and %116 in Redkaraman, respectively. Birth weights and weaning weights of Awassi and Redkaraman lambs were found as 3.34 kg and 3.12 kg, 14.43 and 16.63, respectively. Sex and birth type had highly significant (p<0.01) effect on the birth weight while the effect of genotype was found significant on weaning weight. The highest survivability rate at weaning in Awassi and Redkaraman ewes were obtained with vitamin E + Se in supplemented groups. 2002, 84 pages Key Words: progestagen, PMSG, vitamin E + Se, Awassi, Redkaraman